قراردادهای نفتی در جریان است

رضا پدیدار(عضو هیات نمایندگان اتاق تهران و کارشناس انرژی)

نوساناتی که این روزها در قیمت می بینید جزیی است و بیشتر ناشی از این است که در مقطعی به طور عمده کشورهای بزرگ مصرف کننده از ذخایر نفتی خودشان استفاده می کنند و میزان تقاضا کاهش پیدا می کند.

1.تصمیمی که اوپکی ها برای کاهش تولید نفت گرفتند قابل تجدید نظر نیست.  دو جلسه کارشناسی بعد از این تصمیم، در دبیرخانه اوپک در وین برگزار شد و دوباره نماینده ایران و سایر کشورهای عضو اوپک و سایرین روی موضوع کاهش صادرات ایستادگی کردند.  

نوساناتی که این روزها در قیمت می بینید جزیی است و بیشتر ناشی از این است که در مقطعی به طور عمده کشورهای بزرگ مصرف کننده از ذخایر نفتی خودشان استفاده می کنند و میزان تقاضا کاهش پیدا می کند. ایالات متحده آمریکا به عنوان بزرگترین مصرف کننده نفت خام  حدود 9.5 بشکه نفت در روز تولید می کند و حدود 6 میلیون بشکه نفت را از خارج وارد می کند. ایالات متحده آمریکا سه میلیون بشکه در روز از منطقه خاورمیانه وارد می کند که بیشتر صادرکنندگان عضو اوپک هستند. به طور عمده  900 هزار بشکه از مکزیک و 2.5 میلیون بشکه نفت از ونزوئلا و کانادا می خرد.

پس از آمریکا دومین کشور واردکننده نفت چین است. یکی از بزرگترین مصرف کنندگان نفت خام پنج میلیون بشکه در روز نفت می خرد. در پاره ای از مواقع این کشورها برای اینکه خودشان را در جای امن قرار دهند، ذخایر استراتژیک را افزایش می دهند. این کشورها در مقطعی ذخایر را برای جایگزینی دوباره مصرف می کنند و به طور معمول در پنچ روز از یک ماه از ذخایر استراتژیک استفاده می کنند  همین باعث می شود سطح تقاضا یک درصد کاهش پیدا می کند. نکته مهم تر اینکه کاهش قیمت نفت یک مسئله چند سنتی است و کاهش قیمت رقمی نزدیک به یک دلار است و به طور میانگین این رقم در بازار جهانی نفت، تعیین کننده نیست.

2.در حال حاضر وزارت نفت و همینطور شرکت های تابعه در جهت عقد قرارداد با شرکت های بین المللی بیکار ننشستند. درحال حاضر گروه های مختلفی برای بستن قرارداد در چارچوب مدل جدید قراردادهای نفتی فعالیت می کنند اما در زمینه شیوه های جذب شرکت ها باید برای از بین بردن نگرانی ها برای شرکت ها تلاش کرد. موضوع اصلی ناظر بر این است که مدل جدید قراردادهای نفتی به دلیل نفس مشارکت متقابل جذابیت دارد اما شرایط سیاسی بیرون از ایران باعث می شود که بعضی از شرکت ها در تصمیم گیری دچار تزلزل می شوند و تصمیم برای مشارکت را به تعویق می اندازند. 17 تفاهم نامه امضا شده است که تا پایان امسال تکلیف این تفاهم نامه و تبدیل آن به قرارداد روشن می شود.  

اولویت شرکت ملی نفت ایران تمرکز بر قراردادهای جدید است. در هفته جاری مدیران شرکت ملی نفت با شرکت ساین اوپک چین ملاقات کردند و از این شرکت برای حضور در مناقصه آزادگان دعوت شد. افزایش ضریب بازیافت از مخازن نفتی و به کارگیری این مخازن برای انتقال دانش فنی در حقیقت از اولویت های شرکت ملی نفت است. این اولویت به ویژه در توسعه میدان های مشترک مطرح است. علاوه بر ساین اوپک، شرکت او.ام.وی اتریش هم در مرحله بستن قرارداد است. شرکت پورتامینای اندونزی از دیگر شرکت هایی است که به سرمایه گذاری در ایران ابراز علاقمندی کرده است و ایران یک میدان انرژی را به این شرکت برای همکاری معرفی کرده است. این مطلب هم مطرح شده است که شرکت توتال کار با ایران را با سستی دنبال می کند و اطلاعات ایران را به قطری ها داده است. توتال این مسئله را تایید نکرده است و اشاره کرده که تفاهم نامه ای که با ایران امضا کرده کماکان دنبال می کند و منتظر است تا در فضای سیاسی رفع ابهام شود و بعد از این رفع ابهام، شرکت توتال برای امضای قرارداد نفتی با ایران آمادگی دارد.

3.صنعت نفت ایران باتوجه به افزایش تولید و عرضه نفت وضعیت متفاوتی از گذشته دارد. به طور تقریبی تولید نفت خام ایران به مرز 3.8 میلیون بشکه است و امید داریم که برای عید نوروز یا حداکثر در فروردین ماه به 4 میلیون بشکه در تولید نفت برسیم. در این شرایط میزان صادرات نفت خام ایران به رقمی حدود 2.5 میلیون بشکه است که با احتساب میعانات گازی این  میزان به 2.8 و به سه میلیون بشکه نفت و معایانات گاز در صادرات برسیم.

میدان یادآوران یکی از بزرگترین میادین ایران است. میزان ذخایر این میدان قابل توجه است و به فاز زودهنگام تولید هم رسیده است. من فکر می کنم در فاز اول بهره برداری از این میدان به تولید20 هزار بشکه در روز برسیم. در فاز دوم 50 هزار بشکه به این میزان تولید اضافه می شود در فازهای بعد  85 هزار و بعد 115 هزار بشکه و می توانیم تا 180 هزار بشکه نفت از یادآوران در روز برداشت کنیم. از این فرصت ها می توان با برقراری قراردادهای جدید نفتی استفاده کرد. رییس شرکت ملی نفت در نشست صمیمی با فعالان این زمینه در پاسخ به این سوال که آیا مدل  قراردادهای نفتی تغییری کرده است از عدم تغییر این قراردادها خبر داده است. تنها در ارتباط با پیمانکاران داخلی بخش مالی به قراردادها اضافه شده است و اینکه طرف ایران هم علاوه بر سرمایه گذار خارجی باید پروژه را از نظر مالی تقویت کند.

منبع:اتاق بازرگانی تهران