وام خارجی صرفه اقتصادی دارد
وام خارجی صرفه اقتصادی دارد
حمید دیهیم در گفت‌و‌گو با «آرمان»:
طی روزهای گذشته شبکه بانکی مذاکرات گسترده‌ای در رابطه با تامین مالی خارجی با بانک‌هایی از آسیا و اروپا داشت و در نتیجه آن قراردادهایی با ارقام کلان منعقد شد که قابل‌توجه است. در همین راستا نیز اولین قرارداد تامین اعتبار بانکی پسابرجام ایران به ارزش یک‌میلیارد یورو در شهر لینز اتریش بین اوبربانک این کشور با 14 بانک ایرانی به امضا رسید که از محل این قرارداد، منابع بانک اتریشی به تامین مالی پروژه‌های عمرانی و تولیدی بخش خصوصی و دولتی که مجوزهای لازم را طی مراحل قانونی در داخل کشور اخذ کرده‌اند، تخصیص خواهد یافت. حمید دیهیم، کارشناس اقتصادی، در گفت‌و‌گو با «آرمان» می‌گوید: «تضمینی که شبکه‌بانکی برای بازپرداخت وام‌های خارجی ایجاد خواهد کرد، باعث می‌شود اروپایی‌ها راحت‌تر و در نتیجه با نرخ بهره کمتری وام‌ها را پرداخت کنند، ولی اگر بانک‌مرکزی این تضمین را ایجاد نکند، کشور‌های‌خارجی ریسک زیادی را بر بهره‌های خود خواهند کشید.»
اخیرا شاهد انعقاد قراردادهای کلانی همچون فاینانس 2/1میلیارد یورویی روس‌ها، فاینانس یک‌میلیارد یورویی بین اوبربانک اتریش با 14 بانک ایرانی و... بوده ایم. این قرارداد‌ها در چه شرایطی برای ما توجیه اقتصادی دارد؟
دو موردی که در رابطه با فاینانس‌های خارجی باید به آن توجه داشت، این است که اولا کسانی که وام گرفته‌اند، باید نرخ سود را پرداخت کنند و در ثانی بازپرداخت وام باید با نرخ روز انجام شود. در برخی موارد، این دو مورد برای وام‌گیرنده بسیارگران تمام می‌شود. نرخ ارز زمانی 1000تومان بود و الان به نزدیک 4000تومان رسیده؛ یعنی چهار برابر شده است. در آن مقطع زمانی که قیمت ارز به‌یکباره افزایش یافت، کسانی که وام‌های خارجی دریافت کرده بودند، در زمان بازپرداخت با مشکل مواجه شدند، چون نرخ ارز چندین‌برابر شده بود، به‌علاوه اینکه آنها باید نرخ بهره بانکی را نیز پرداخت می‌کردند و مجموع این موارد برای تولیدکنندگان ما مشکل‌آفرین شده بود، اما در شرایط فعلی که بانک‌های ما با مشکلاتی مواجه شده‌اند و نرخ تسهیلات بانکی بسیار بالاست، به‌نظر می‌رسد فعلا نرخ ارز مانند گذشته بالا نخواهد رفت. زمانی که ارزش دلار هزار تومان بود، کالای خارجی که دو دلار قیمت داشت، در بازار ایران دو‌هزارتومان به فروش می‌رسید، اما الان که دلار به مرز 4000 تومان رسیده، کالای خارجی دودلاری، تقریبا هشت‌هزار تومان در بازار فروخته می‌شود و این موضوع امکان رقابت برای کالاهای ایرانی را فراهم کرده است؛ یعنی وضعیت مانند گذشته نیست. قیمت ارز بالا خواهد رفت، اما نه با سرعتی که ارز هزارتومانی افزایش قیمت داشت؛ درنتیجه الان برای تولیدکنندگان ایرانی به‌صرفه است و آنها می‌توانند اجناس خود را به قیمت بالاتری در بازار عرضه کنند. به هر میزان هم که نرخ ارز بالا رود، تولیدکنندگان می‌توانند قیمت اجناس تولیدی خود را بالا ببرند. همچنین چون نرخ بهره‌ای که تولیدکنندگان به خارج می‌پردازند، کم است، باوجود افزایش نرخ ارز، برای تولیدکنندگان صرفه اقتصادی دارد. در وضعیت فعلی، امکان گرفتن وام خارجی و پرداخت ارز آن توسط تولیدکنندگان به وجود آمده است، اما نکته‌ای که در اینجا قابل بحث است، این است که با اجازه بانک‌مرکزی، بانک‌ها می‌توانند وام‌های‌خارجی را به روشی تضمین کنند تا سودی هم از این بابت نصیب بانک‌های ایرانی شود، در غیر این صورت، کشور‌های وام‌دهنده بهره‌های بالایی خواهند گرفت. تضمینی که شبکه‌بانکی ما برای بازپرداخت وام‌های خارجی می‌دهد، باعث می‌شود اروپایی‌ها راحت‌تر و درنتیجه با نرخ بهره کمتری وام‌ها را پرداخت کنند، ولی اگر بانک‌ها تضمین نکنند، کشور‌های خارجی نرخ ریسک زیادی را بر بهره‌های خود خواهند کشید.
اخیرا اولین قرارداد تامین‌اعتبار بانکی پسابرجام به ارزش یک‌میلیارد یورو بین اوبربانک اتریش با 14بانک ایرانی به امضا رسید. قرار است منابع بانک اتریشی به پروژه‌های‌عمرانی و تولیدی بخش‌خصوصی نیز تخصیص یابد. چه ملاحظاتی باید رعایت شود و در چه شرایطی اختصاص این اعتبارات به‌نفع بخش‌خصوصی خواهد بود؟
این تخصیص به‌شرطی که پروژه‌ها بررسی شود، راهگشاست. باید بررسی شود آیا واقعا می‌توانند این افزایش قیمت ارز به‌علاوه بهره کشور‌های وام‌دهنده را بپردازند یا خیر؛ یعنی تمام این موارد باید با مقررات و اجازه بانک مرکزی یا یک سازمان جدید انجام شود. اگر دولت به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم این وام‌ها را تضمین نکند، کشور‌های خارجی بهره‌های بسیار بالایی می‌گیرند و این به‌نفع بخش‌خصوصی نیست. در واقع اگر بانک مرکزی راهی بیابد تا تضمین لازم ایجاد شود، وام‌دهندگان خارجی نیز نرخ ریسک بهره خود را بالا نخواهند برد.
باتوجه به شرایط فعلی اقتصادی، آیا گرفتن وام برای کشور ما صرفه‌اقتصادی دارد؟
اقصاد مثل رانندگی است؛ در مواقعی که مسیر صاف و هموار است، باید پدال را فشار داد و به مسیر ادامه داد و گاهی اوقات نیز باید توقف کرد یا از بیراهه رفت. وضع مشابهی درمورد ارز و سایر مسائل اقتصادی نیز وجود دارد. گاهی موضوعی صرفه اقتصادی دارد و گاهی ندارد. در وضعیت فعلی اقتصادی، وام‌گرفتن از خارج به‌صرفه است. در حال حاضر کارگران ما در حدود یک‌میلیون تومان دستمزد به‌صورت ماهانه دریافت می‌کنند که اگر این رقم را بر نرخ دلار تقسیم کنیم، چیزی درحدود 200دلار می‌شود. این در حالی است که کارگران خارجی این مبلغ را به‌صورت روزانه دریافت می‌کنند و عمدتا در کشور‌های پیشرفته دستمزد کارگران بسیار بالاتر از این رقم است. ما امکانات و فرصت‌های خوبی در کشور خودمان داریم و در حال حاضر می‌توانیم با ورود فناوری‌های لازم، با توجه به اینکه مواد اولیه ساخت انواع و اقسام کالا‌ها در کشور وجود دارد، به‌لحاظ اقتصادی تولیدات بیشتری داشته باشیم. ما حتی می‌توانیم اجناسی ارزان‌تر از نمونه خارجی آن تولید و به سایر کشور‌ها صادر کنیم. بنابراین تاکید می‌کنم که در وضعیت فعلی وام گرفتن صرفه اقتصادی دارد.
منبع:آرمان امروز
یک نظر اضافه کنید
شماره موبایل شما منتشر نخواهد شد.پر کردن فیلد های ستاره دار اجباری است.*
امتیاز شما