برجام و درهاي ناممكني كه باز كرد
برجام و درهاي ناممكني كه باز كرد
سيدحميد حسيني (عضو اتحاديه صادركنندگان فرآورده‌هاي نفتي)
برجام انقلابي‌ترين تصميم نظام پس از پذيرش قطعنامه بود، چراكه اين تصميم در مسير توسعه و پيشرفت كشور نقش بسزايي را ايفا كرد. قطعا برجام علاوه بر اينكه يك فرصت استثنايي در اختيار كشور قرار داد، خطر جنگ و شورش داخلي را هم از سر كشور و انقلاب رفع كرد.
فرصت استثنايي كه مجددا ايران را كه با سند چشم‌انداز فاصله زيادي گرفته بود دوباره در مسير رشد و توسعه اقتصادي قرار داد و باعث شد ريل اقتصادي كشور در مسير اصلي خود قرار گيرد. اينكه برجام براي كشور چه ثمراتي داشت همانطور كه آقاي بعيدي‌نژاد گفت، برجام تفاهمنامه‌يي تجاري نبود، بلكه فرصتي بود تا مشكلات از مسير راه برداشته و امكان ارتباط و تعامل ما با اقتصاد جهاني بار ديگر ميسر شود چراكه اگر به برخي از بخش‌هاي اقتصاد مقاومتي نيز توجه كنيم، يكي از بحث‌هاي مهم آن برون‌نگر بودن اقتصاد و تعاملات بين‌المللي با ساير اقتصادهاي دنيا و افزايش توليد نفت خام بود كه هر دو در سايه برجام رنگ تحقق گرفتند. در سال‌هاي كه ايران با تحريم‌هاي هسته‌يي مواجه بود، دشمنان نظام 4 موضوع را هدف قرارگرفته بودند. بخش اول سرمايه، بخش دوم دانش فني و تكنولوژي، بخش سوم تجهيزات پيشرفته و بخش چهارم هم بازارها بودند. آنان تلاش كردند كه در اين چهار موضوع اقتصاد ما را از اقتصاد جهاني محروم و در نهايت زمين‌گير كنند. از سوي ديگر ما به سرمايه بين‌الملل دسترسي نداشتيم و امكان استفاده از دانش و تكنولوژي‌هاي روز دنيا براي مان فراهم نبود. بسياري از تجهيزات مورد نياز كشور، از جمله تجهيزات پتروشيمي و پزشكي در ليست تحريم‌ها قرار داشت و علاوه برآن ورود ما به بسياري از بازارهاي بين‌المللي هم ممنوع شده بود. برجام راه را براي ما باز كرد.
در شرايط فعلي هم امكان دسترسي به تمام بازارهاي دنيا فراهم شده است و كمتر بازاري وجود دارد كه نتوانيم به آن ورود كنيم. همچنين به راحتي توانستيم بازار نفت خام را پس بگيريم و تقريبا در سال 1391 كه حجم صادرات به اروپا 480هزار بشكه نفت بود را توانستيم امروز به مرز 600هزار بشكه در روز ارتقا دهيم. از سوي ديگر بازار پتروشيمي كشور دوباره به بازارهاي اروپايي بازگشته و پس از برجام حدود 6 درصد به صادرات محصولات پتروشيمي اضافه شده است. در زمينه تجهيزات، بسياري از تجهيزات نيروگاهي، پالايشگاهي و پتروشيمي كه در گمركات بسياري از كشورها توقيف شده بود دوباره آزاد شدند و در اختيار كشور قرار گرفت.
همچنين در بسياري از طرح‌هاي پالايشگاهي، پتروشيمي و نيروگاهي به دانش فني و تكنولوژي روز دنيا مجهز نبوديم و هيچ شركت معتبر و بزرگي در دنيا حاضر نبود اجازه دهد كه ما از دانش فني استفاده كنيم و مجبور بوديم كه بسياري از پروژه‌هاي قبلي را دوباره تكرار كنيم. امكان ايجاد و تاسيس واحدهاي جديد از جمله مشكلات ديگر بود كه اين راه اكنون باز شده است و حتي بسياري از شركت‌هاي امريكايي آمادگي فروش دانش فني به ايران را دارا هستند.
اما بحث بعدي بحث ورود سرمايه است. موضوعي كه مورد انتقاد قرار گرفته و نتوانسته انتظارات را برآورده كند. سرمايه‌گذاري و بحث‌هاي بانكي هر دو در تيررس نقد منتقدان برجام قرار گرفته است. در مذاكراتي كه هيات‌هاي خارجي با ايراني‌ها داشتند، بخش واقعي اقتصاد دنيا علاقه خود به همكاري دو جانبه با ايراني‌ها را نشان داده و آماده همكاري با ما است. كمپاني بزرگ ب آ اس اف (BASF) آلمان كه جز شركت‌هاي اول پتروشيمي در دنيا است حدود 6 ميليارد دلار با ايران تفاهم‌نامه امضا كرده است. هلدينگ خليج فارس با ايتاليايي‌ها تفاهم‌نامه امضا كرده‌اند و مذاكرات ميلياردي داشته است. بنابراين به نوعي مي‌توان گفت، بخش واقعي اقتصاد اروپا علاقه‌مندي خود درمورد همكاري با ايران را نشان داده و شركت‌هاي كه خودشان منابع مالي داشته باشند براي همكاري با ما دچار مشكل نيستند. در اين ميان شركت‌هاي كه علاقه‌مند هستند از نظام مالي و بانك‌هاي بزرگ دنيا منابع مالي جذب كنند قاعدتا با توجه به مسائل و مشكلاتي كه بانك‌هاي بزرگ دنيا قبلا با امريكا داشتند و هنوز هم مشكلاتشان حل نشده، قطعا نتوانسته‌اند اين ارتباط را برقرار كنند و در حال مذاكره هستند. اين در حالي است كه مشكلات مالي و بانكي تنها جز مشكلات كشور نبوده و كشور در تمام زمينه‌ها دچار مشكلات عديده‌يي بوده است كه يكي از موارد آن هم همين منابع مالي به شمار مي‌رود.
با اين حال بخشي از مشكل منابع مالي به برجام بازنمي گردد و مشكلات ديگري كه با نظام غرب وجود دارد دليل اصلي آن محسوب مي‌شود. بحث‌هاي مانند حقوق بشر، آزمايش‌هاي موشكي و حمايت از جريان‌هاي مقاومت در دنيا باعث شده كه بحث‌هاي دلاري و بانكي به روي ما بسته شود كه اصلا قرار هم نبود در برجام اين موانع برداشته شود. از ديدگاه من در اين مورد بي‌انصافي‌هاي صورت گرفته است و عده‌يي در تلاش هستند كه اين اقدام ارزشمند را بي‌اثر نشان دهند و به جامعه القا كنند كه برجام موانعي را از روي پيش برنداشته است. اگر امروز برجام نبود وضعيت اقتصادي كشور به هيچ عنوان قابل تصور نبود. اگر امروز مشكلات صادرات نفت برطرف نشده بود و در اين شرايط كه قيمت نفت با كاهش رو‌به‌رو شده و ركود اقتصاد جهاني حاكم است، آيا وضعيت اقتصادي ما از ونزوئلا بهتر بود؟ بنابراين ضمن اينكه بايد به ديپلماسي كشور دست مريزاد گفت، بايد از ديپلمات‌هاي ايراني درخواست كرد كه اين تعاملات را ادامه دهند. چرا كه راهي جز ادامه ديپلماسي و تلاش در جهت حل مشكلات نخواهيم داشت. قاعدتا كساني كه نااميد و دلسرد نشده‌اند به زودي ثمره اين تعاملات را درك خواهند كرد. در اين بين اتفاق مهم و خوبي كه رخ داده اين است كه وزير خارجه انگليس كه در جريان مذاكرات هسته‌يي بوده، به عنوان وزير مالي انگليس انتخاب شده و نظام بانكي اين كشور زيرنظرش خواهد بود و او مي‌تواند خارج از اتحاديه اروپا براي همكاري بين كشورهاي بزرگ نفتي انگليس پيش قدم شود. انشاءالله تا پايان اين دولت شاهد ثمرات و ميوه‌هاي شيرين برجام خواهيم بود و اقتصاد و بخش خصوصي كشور از ثمرات اين برجام سود خواهند برد. همچنين در تمام قرادادهاي جديدي كه بسته شده شاهد هستيم كه سرمايه‌گذاران خارجي نگاه و علاقه‌مندي شان به بخش خصوصي ايران بيش از گذشته است. ما مي‌توانيم شاهد باشيم كه پس از اينكه يكسري قراردادها با دولت و نهاد دولت در ارتباط با زيرساخت‌ها و نفت و گاز بسته مي‌شود شاهد حضور سرمايه‌گذاران با مشاركت بخش خصوصي باشيم. حتي اگر مشاركت خارجي‌ها هم نباشد خطوط اعتباري كه با شركت‌هاي مثل «ساچه» ايتاليا و «هرمس» آلمان امضا شده مي‌تواند كمك كند بخش خصوصي كشور از اين شرايط كه عمدتا هم مشكلش بحث منابع مالي و كمبود نقدينگي است نجات پيدا كند.
منبع:تعادل
یک نظر اضافه کنید
شماره موبایل شما منتشر نخواهد شد.پر کردن فیلد های ستاره دار اجباری است.*
امتیاز شما