راه غلبه بر رشد منفی اقتصاد چیست؟

راه غلبه بر رشد منفی اقتصاد چیست؟

مطالعه ای که کمیسیون صنایع اتاق تهران با همکاری موسسه پژوهش و مطالعات وزارت صمت انجام داد، نشان می دهد که عدم تعادل در اقتصاد کشور و وابستگی بیش از حد به صنایع انرژی و منابع طبیعی محور روز به روز به تضعیف شدن صنایع ساخت محور با ارزش افزوده منجر شده است.

طبق گزارش مرکز آمار، محصول ناخالص داخلي به قيمت ثابت سال ١٣٩٠ در سال ١٣٩٧ به رقم ٧١٣٠٢٢٥ ميليارد ريال با نفت و ٥٧٣٤٧٠٢ ميليارد ريال بدون احتساب نفت رسيده است، در حاليكه رقم مذكور در سال قبل با نفت ٧٤٩٦٠٦٤ ميليارد ريال و بدون نفت ٥٨٧٤٧١٩ ميليارد ريال بوده كه نشان از رشد منفی 4.9 درصدي محصول ناخالص داخلي با نفت و منفی 2.4 درصدي محصول ناخالص داخلي بدون نفت در سال ١٣٩٧ دارد. به این ترتیب، در سال ١٣٩٧ رشته فعاليت‌هاي گروه كشاورزي منفی 1.5،  گروه صنعت منفی 9.6  و گروه خدمات ٠.٠٢ درصد نسبت به سال قبل، رشد داشته است. اما چرا این رشد منفی شده است و برای غلبه بر آن باید چه فکری کرد؟ علیرضا کلاهی در گفتگو با سایت خبری اتاق تهران این دلایل را توضیح داد.

*رشد اقتصادی کاهش یافته است. به گفته برخی همان اتفاقات سال های تحریم در دوره احمدی نژاد رخ داده است، اما سرعتش بیشتر از آن زمان است. دلیل این اتفاق چیست؟

بله، سرعت کاهش رشد اقتصادی بیشتر شده است. چرا که تخریبی که در آن دوران اتفاق افتاد، اثراتش هنوز هم وجود دارد. در ضمن درآمدهای نفتی افسانه ای سال های 90 و 91 در دولت احمدی نژاد به دست آمد، دیگر اتفاق نیوفتاد. به همین دلیل هم سرعت رشد تورم و کاهش رشد اقتصادی بیشتر از آن سال ها شده است. در واقع آن درآمد نفتی آثار بد آن سال ها را پوشش داد. اما حالا اثر مسکن درآمدهای نفتی از بین رفته و درد مشکلات را بیشتر حس می کنیم.

*در دوره های مختلف رشد اقتصادی همیشه نوسان داشته است. سال هایی که توانایی صادرات نفت وجود داشته، رشد اقتصادی هم رقم های بالا را نشان می دهد، سال هایی هم که تحریم بوده ایم، رشد اقتصادی به سرعت منفی شده است.

البته این مسایل تنها مختص این دولت و آن دولت نبوده است. این موارد حاصل 40 سال سومدیریت در حوزه صنعت است. یکی از واقعیت ها این است که باید سیاست گذاری ها تغییر کند. اما متاسفانه  بسته ای که در اتاق ایران در این باره آماده شده هم با مخالفت خصولتی ها مواجه شده است. به عنوان  مثال بحث رقابت پذیر کردن زنجیره ارزش افزوده یک نمونه اش است. مطالعه ای که کمیسیون صنایع اتاق تهران با همکاری موسسه پژوهش و مطالعات وزارت صمت انجام داد، نشان می دهد که عدم تعادل در اقتصاد کشور و وابستگی بیش از حد به صنایع انرژی و منابع طبیعی محور روز به روز  به تضعیف شدن صنایع ساخت محور با ارزش افزوده منجر شده است.

*چرا چنین اتفاقی رخ می دهد؟

من برای توضیح این مساله یک مثالی می زنم. انگلیس هند را استثمار کرد. آن زمان صنعت نساجی و پارچه بافی در هند وجود داشت. انگلیس این صنایع هند را نابود کرد اما ابریشم و الیاف طبیعی را از هند به کشور خودش برد و آنجا پارچه بافت و دوباره به هند و دیگر کشورهای دنیا صادر کرد. خب در واقع ما هم همین کار را با تمام منابع طبیعی خودمان انجام می دهیم. سنگ آهن صادر می کنیم، فولاد وارد می کنیم. فولاد ارزان صادر می کنیم، قطعات خودرو وارد می کنیم. این اتفاق در تمام حوزه ها از جمله پتروشیمی و فلزات پایه انجام می دهیم. در واقع ما خود استثماری می کنیم.

*چه راهکاری برای حل این مساله وجود دارد؟

راهکار این است که سیاست گذاری منطقی انجام شود تا زنجیره ارزش افزوده تشویق شود. همچنین حول هرکدام از این صنایع که مزیت نسبی داریم باید خوشه سازی شود. تنها راه برگرداندن رشد منفی اقتصاد همین است.

منبع:پایگاه خبری اتاق ایران