اجراي سياست‌هاي كنترلي ارز براساس مكانيسم بازار سرمايه
اجراي سياست‌هاي كنترلي ارز براساس مكانيسم بازار سرمايه
كارشناسان بر اين باورند كه با راه‌اندازي بازار آتي ارز، بانك مركزي مي‌تواند سياست‌هاي كنترلي نرخ ارز را به راحتي براساس مكانيسم بازار از طريق بازار آتي ارز اجرايي كند.
به گزارش «تعادل» و به نقل از پايگاه خبري بورس كالاي ايران، بورس كالا برنامه‌هاي زيادي در حوزه ابزاري و بازاري در دستور كار دارد كه نشان‌دهنده سهم بسزاي اين بورس در رشد اقتصادي ايران است. همچنين پيش‌بيني مي‌شود در سال ۹۵ حجم معاملات در بورس كالا افزايش يابد كه بخشي از آن ناشي از رشد اقتصادي و بخشي ديگر از فعاليت‌هاي توسعه‌يي كشور است.
از آنجايي كه معاملات بورس كالا منعكس‌كننده واقعيت‌هاي اقتصادي و بازار كالاي كشور است، با توجه به پيش‌بيني‌هاي مثبت از روند اقتصادي كشور در سال جاري شاهد رونق معاملات گروه‌هاي مختلف كالايي در بورس كالا خواهيم بود، چرا كه بر اساس آمار صندوق بين‌المللي پول رشد اقتصادي ايران براي سال جاري يعني سال‌هاي ۲۰۱۶ و چند ماهي از سال ۲۰۱۷ ميلادي، حدود ۴ و ۳.۷درصد پيش‌بيني شده است. مديرعامل بورس كالاي ايران ضمن بيان اين مطلب اظهار داشت: علاوه بر اين، ديدگاه كارشناسان بين‌المللي نيز در رابطه با اقتصاد ايران مثبت است و آنها نيز براي سال ۹۵ رشد اقتصادي براي كشور متصور هستند، همچنين لغو تحريم‌ها و آثار اجرايي شدن برجام نيز بر اقتصاد ايران اثر گذار است و باعث رفع موانع مراودات تجاري خواهد شد. بورس كالاي ايران نيز با توجه به زير ساخت‌هايي كه دارد، مي‌تواند به اين رشد كمك شاياني كند، چرا كه بورس‌ها در اقتصاد هركشور مي‌توانند هم از لحاظ تسهيل مبادلات و هم از لحاظ تامين مالي به دولت و صنايع كمك‌هاي زيادي برسانند.
حامد سلطاني‌نژاد در ادامه افزود: در اين زمينه بورس كالا برنامه‌هاي زيادي در حوزه ابزاري و بازاري در دستور كار دارد كه نشان‌دهنده سهم بسزاي اين بورس در رشد اقتصادي ايران است. همچنين پيش بيني مي‌شود در سال ۹۵ حجم معاملات در بورس كالا افزايش يابد كه بخشي از آن ناشي از رشد اقتصادي و بخشي ديگر از فعاليت‌هاي توسعه‌يي كشور است.
حركت از معاملات كالايي به اوراق بهادار‌سازي
وي در رابطه با چشم‌انداز فعاليت بورس كالاي ايران در سال۹۵ با توجه نگاه اميدوارانه كارشناسان و مسوولان نسبت به بهبود اوضاع اقتصادي گفت: در چشم‌انداز فعاليت‌هاي بورس كالا، استفاده از ابزارهاي نوين مالي را در نظر گرفته شده است. همه بورس‌هاي كالايي جهان در حال حركت از سمت معاملات كالايي به سمت مبادله اوراق بهادار بوده و بورس كالاي ايران نيز در نظر دارد از اوراق بهادار و ابزارهاي مالي نوين همچون forward و گواهي‌هاي سپرده كالايي بر اساس نياز بازار استفاده كند.
اين مقام مسوول تاكيد كرد: بورس كالا دنبال آن است تا محور مبادلات خود را به سمت اوراق بهادار در حوزه محصولات مختلف سوق دهد. به عبارتي يكي از برنامه‌هاي اصلي براي سال ۹۵، اوراق بهادار‌سازي معاملات كالا براي تسهيل معاملات، كاهش هزينه‌ها و تامين مالي توليدكنندگان محصولات مختلف است. با توجه به اين موضوع، از سال گذشته معاملات گواهي سپرده ذرت و جو بر اساس ماده ۳۳ قانون افزايش بهره‌وري كشاورزي از طريق بورس كالا اجرايي شد كه موفقيت در طرح جايگزيني قيمت تضميني به جاي خريد تضميني باعث شد تا سال جاري معاملات كل محصول ذرت و جو كشور با حمايت وزارت جهاد كشاورزي به بورس كالا واگذار شود. به اين ترتيب كه با عرضه اين محصولات در بازار بر اساس مكانيسم عرضه و تقاضا تعيين قيمت انجام شود و اگر قيمت از قيمت مصوب دولت كمتر بود مابه‌التفاوت آن را دولت به حساب كشاورزان واريز كند.
سلطاني‌نژاد در ادامه در رابطه با جزييات و مزاياي اين طرح توضيح داد: با انجام اين كار در حوزه كشاورزي علاوه بر كاهش باز مالي دولت كشاورزان نيز به راحتي مي‌توانند به وجه ناشي از فروش محصولات خود دسترسي داشته باشند. علاوه‌بر اين برخي محصولات كشاورزي نيز تا زمان فروش بايد در انبارها نگهداري شوند كه با طولاني شدن پروسه فروش، ممكن است دچار فساد شوند كه عرضه محصولات كشاورزي در قالب گواهي سپرده يا حتي عرضه در بازار فيزيكي بسياري از مشكلات را رفع مي‌كند. در سال گذشته با اجراي موفقيت‌آميز طرح پايلوت گواهي سپرده كالايي حدود ۱۹۰هزار تن ذرت مورد معامله قرار گرفت كه اين امر باعث كاهش بار مالي تحميلي به دولت شد.
وي ادامه داد: براي سال جاري نيز قرار بر اين است كه كل ذرت و جو كشور از اين طريق عرضه شود كه با راه‌اندازي اين طرح حدود نيم ميليون تن ذرت و يك ميليون تن جو از كشاورزان خريداري و عرضه خواهد شد.
استفاده از گواهي مشاركت خودرو
حامد سلطاني‌نژاد با اشاره به اوراق سلف خودرو اظهار داشت: قرار بر اين است كه به زودي اوراق سلف خودرو در بازار براي تامين مالي خودروسازها مورد استفاده قرار بگيرد، علاوه بر اين گواهي ديگري در اين بازار براي خودروسازان به نام گواهي مشاركت خودرو در حال طراحي و نهايي شدن مراحل ساز و كار آن است كه با خريد اين گواهي فرد سرمايه‌گذار در توليد يك خودرو خاص يا يك خط توليد مشخص اقدام به سرمايه‌گذاري مي‌كند و از سود آن بعد از تحويل آن خودروها منتفع مي‌شود. يكي ديگر از خصوصيات اين گواهي اين است كه در سررسيد علاوه بر دريافت وجه نقد فرد سرمايه‌گذار مي‌تواند خودرو نيز تحويل بگيرد. اين گواهي مشاركت بعد از نهايي شدن در بورس كالا آماده عرضه خواهد شد.
اين مقام مسوول در رابطه با توسعه رينگ‌هاي صادراتي در جريان اجرايي شدن برجام گفت: رينگ‌هاي صادراتي در جهت استفاده از ظرفيت‌هاي جابه‌جايي پول فعاليت دارند كه اگر شرايطي همچون سوئيچ شدن بانك‌هاي داخلي با كشورهاي خارجي يا حضور بانك‌هاي خارجي در كشور فراهم شود رينگ‌هاي صادراتي بورس كالاي كشور خصوصا در مناطق آزاد تجاري كه با نرخ‌هاي جهاني مورد استفاده قرار دارند با توسعه همراه خواهند شد.
سلطاني‌نژاد با اشاره به نرخ محصولات كه در بورس كالا عرضه مي‌شوند و همبستگي آن با قيمت‌هاي جهاني عنوان كرد: فعالاني كه در بورس كالاي ايران فرآيند قيمت‌گذاري محصولات را انجام مي‌دهند به بازارهاي جهاني نيز توجه كامل را داشته و در اين حوزه نيز فعالت دارند از اين رو قيمتي كه محصولاتي همچون سنگ‌آهن و فلزات در بورس كالا مورد معامله قرار مي‌گيرند تحت تاثير نرخ‌هاي جهاني است، همچون چند روز گذشته كه شاهد افزايش قيمت سنگ‌آهن، گندله و فلزات اساسي در بازارهاي جهاني بوديم، قيمت اين محصولات در بورس كالاي ايران نيز تحت تاثير اين موضوع با رشد همراه شد.
مزايا و معايب راه‌اندازي بازار مشتقه ارز
مديرعامل بورس كالاي ايران با اشاره به مصوبه شوراي عالي بورس در جهت دستور كار قرار گرفتن راه‌اندازي بازار مشتقه ارزي در رابطه با مزايا و ويژگي‌هايي كه اين امر براي فعالان اقتصادي داخلي و خارجي اظهار داشت: قراردادهاي آتي با نوسانات رابطه تنگاتنگي دارد به‌طوري كه با استفاده از ابزارهاي آتي مي‌توان تا حد زيادي اين نوسانات را پوشش دهند، با راه‌اندازي بازار آتي ارز، امكان برنامه‌ريزي براي فعاليت‌هاي اقتصادي سرمايه‌گذاران داخلي و خارجي فراهم مي‌شود و علاوه بر آن هزينه‌هايي مثل انبارداري و حمل و نقل كاهش خواهد يافت. استاندارد بودن اين قراردادها، تضميني كه به عنوان پشتوانه آنها وجود دارد و معافيت مالياتي آنها از ديگر مزاياي به كارگيري اين ابزارهاي نوين مالي است كه در ايران مغفول مانده و اغلب از جنبه سفته‌بازي مورد استفاده قرار گرفته‌اند. اين امر باعث ايجاد ديدگاهي منفي در رابطه با استفاده از آنها شده است و فعالان اقتصادي بر اين باورند كه به كارگيري اين ابزارها نوسانات زيادي را به همراه خواهند داشت در حالي كه يكي از مولفه‌هايي كه منجر به ايجاد چنين قراردادهايي شد، مديريت نوسانات قيمتي و كاهش ريسك سرمايه‌گذاران است.
وي در خصوص بازيگران اصلي اين بازار عنوان كرد: بازيگران و استفاده‌كنندگان اصلي اين ابزارها، توليدكنندگان، واردكنندگان و كليه افرادي كه دنبال سرمايه‌گذاري در اين بازار هستند و برآوردي از ريسك سرمايه‌گذاري خود ندارند، خواهد بود. همچنين اين معاملات به دليل پوشش ريسك نوسانات نرخ ارز در جذب سرمايه‌گذاران خارجي نيز اثر گذار خواهد بود.
بورس كالا آماده راه‌اندازي بازار مشتقه
وي گفت: متولي اصلي بازار ارز، بانك مركزي است و از جلساتي كه در خصوص برنامه‌ريزي براي اين بازار برگزار شده اين‌طور بر مي‌آيد كه پوشش نوسانات نرخ ارز محور اصلي اين طرح باشد. اما هنوز زماني براي راه‌اندازي آن تعيين نشده است، بورس كالاي ايران ظرفيت آن رادارد كه طي يك هفته بعد از اعلام بانك مركزي بازار مشتقه ارزي راه‌اندازي كند. در حال حاضر بانك مركزي قصد دارد از قرارداد forward در بازار بين بانكي استفاده كند كه به نظر مي‌رسد منافاتي با بازار مشتقه ارزي در بورس كالا نخواهد داشت، اما همه فعالان اقتصادي به نقش مديريت نرخ ارز بانك مركزي واقفند و اين بانك مركزي است كه بايد پيش‌نيازهاي لازم براي ايجاد اين بازار مشخص و ارائه كند.
اين مقام مسوول در رابطه با اينكه، كارشناسان بر اين باورند كه با راه‌اندازي بازار آتي ارز، بانك مركزي مي‌تواند سياست‌هاي كنترلي نرخ ارز را به راحتي بر اساس مكانيسم بازار از طريق بازار آتي ارز اجرايي كند، اظهار داشت: بانك مركزي در كشورهايي همچون آرژانتين و برزيل كه اقتصادي مشابه ايران دارند در بازار مشتقه فعاليت دارد و به عنوان بازيگري كه هدف كسب انتفاع ندارد، وارد گود مي‌شود. در زمان‌هايي كه بازارها دچار تلاطم مي‌شود بانك مركزي مي‌تواند با اتخاذ موقعيت در ابزارهاي مشتقه بدون صرف هيچ ارزي اين بازار را مديريت كند.
سلطاني‌نژاد در خصوص ارزهايي كه در اين بازار مورد معامله قرار خواهند گرفت، عنوان كرد: در اين بازر ارزهايي بايد مورد مبادله قرار بگيرند كه بيشترين حجم معامله و بازيگر دارند، چرا كه يكي از خصوصيات دارايي پايه ابزارهاي مشتقه، تعداد بالاي بازيگر و نقد شوندگي بالاي آنهاست. در همين راستا به نظر مي‌رسد دو ارز دلار و يورو كه از اين شرايط برخوردارند، مورد مبادله قرار خواهند گرفت و نرخ مبادله آنها نيز با توجه به مكانيسم عرضه و تقاضا در بازار مشخص مي‌شود و نمي‌توان اكنون قيمتي را براي آن مشخص كرد.
مذاكره با بانك‌ها براي عرضه دارايي‌هاي خود در بورس كالا
مديرعامل بورس كالاي ايران با اشاره به دستور بانك مركزي بر خروج بانك‌ها از بنگاهداري و عرضه دارايي‌هاي مازاد آنها در بورس كالا عنوان كرد: بانك‌ها از اين طريق به جاي طي كردن پروسه طولاني برگزاري مزايده و مراحل قانوني آن، به راحتي مي‌توانند با استفاده از شبكه بازاريابي شركت‌هاي كارگزاري اقدام به فروش دارايي‌هاي خود كنند. در همين راستا با سازمان اموال تمليكي نيز جهت فروش اين دارايي‌ها تفاهمنامه انجام شده و بانك سپه نيز در روزهاي پاياني سال گذشته ۵ دستگاه از اموال منقول خود را در تالار فرعي بورس كالا براي عرضه آماده كرده است كه با استفاده از شبكه بازاريابي اين واگذاري‌هاي به زودي انجام خواهد شد. علاوه بر اين به چند بانك ديگر نيز براي عرضه دارايي‌هايشان در بورس كالا مراجعه شده و آنها نيز نسبت به انجام اين امر موافقت خود را اعلام كرده‌اند.
ارتقاي جايگاه بين‌المللي بورس كالا در آينده
در پايان با وجود آنكه يكي از برنامه‌هاي بورس كالا در شرايط پسا تحريم، ارتباط با بورس‌هاي كالايي جهان، تاسيس انبارهاي تحت كليد در بنادر داخلي و خارجي براي معاملات كالاهاي صادراتي و وارداتي با صدور گواهي سپرده كالايي است. اين مقام مسوول از برنامه‌هاي بورس كالا در عرصه بين‌الملل و ارتقاي جايگاه بين‌المللي آن در صورت تحقق اين موارد خبر داد و گفت: مبادلات جهان كالا در بورس‌هاي كالا همراه با خدمات مالي انجام مي‌گيرد، يعني به جاي آنكه خريد و فروش به صورت نقد انجام شود كالاها همراه با خدمات مالي كه نهادهاي مالي فعالان در اين بازار ارائه مي‌كنند، به فروش مي‌رسد كه بورس كالاي ايران نيز ظرفيت ارائه اسناد گواهي سپرده كالايي را دارد و قطعا با ايجاد اين ظرفيت‌ها و تحقق اين موارد شاهد ارتقاي جايگاه بين‌المللي بورس كالا خواهيم بود.
منبع:تعادل
یک نظر اضافه کنید
شماره موبایل شما منتشر نخواهد شد.پر کردن فیلد های ستاره دار اجباری است.*
امتیاز شما