یک کرسی بین‌المللی دیگر برای نقش‌آفرینی اتاق بازرگانی تهران

برابر اعلام کمیسیون حقوق تجارت ‌بین‌الملل سازمان ملل متحد (آنسیترال)، اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران در آنسیترال صاحب کرسی شد. این کمیسیون به عنوان رکن اصلی سازمان ملل در زمینه قانونگذاری در حوزه تجارت و سرمایه‌گذاری ‌بین‌المللی فعالیت دارد و مهمترین نهاد قانونگذار در این حوزه در سطح جهان است.

آنسیترال با استقرار در دو مقر سازمان ملل متحد در وین ‌و نیویورک به فعالیت‌های گوناگونی از جمله قانونگذاری، بررسی و تدوین قواعد و کنوانسیون‌های حقوقی حقوق تجارت و سرمایه‌گذاری ‌بین‌المللی و ... ‌می‌پردازد و اعضای آن متشکل از دولت­های عضو و سازمان­های ناظر است.

آنسیترال شش کارگروه تخصصی شامل کارگروه شرکت‌های کوچک و متوسط، کارگروه حل‌وفصل اختلافات، کارگروه حل‌وفصل اختلافات دولت-سرمایه‌گذار، کارگروه تجارت الکترونیک، کارگروه حقوق ورشکستگی و تجزیه شرکت‌ها و کارگروه فروش قضایی کشتی‌ها دارد. این کارگروه‌ها معمولا با نظرات تخصصی دولت‌های عضو و سازمان­های ناظر در خصوص بازنگری یا تدوین قوانین و کنوانسیون‌های امروزی در زمینه حقوق تجارت ‌بین‌الملل در جهان، رای‌گیری و تصمیم گیری ‌می‌کند.

اتاق بازرگانی تهران در اواسط سال ۲۰۱۹ میلادی به دعوت وزارت امور خارجه، در جلسات اولیه بررسی ‌اسناد حقوقی و پیشنهادی کارگروه سوم آنسیترال در باب حل‌وفصل اختلافات دولت-سرمایه‌گذار، مشارکت کرد و در ادامه به واسطه ارائه نظرات تخصصی خود در موضوع مذکور، برای همراهی هیات نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در جلسات این کارگروه در وین در کنار سایر نمایندگان اعزامی از وزارت امور اقتصادی و دارایی و معاونت حقوقی نهاد ریاست جمهوری به این جلسات اعزام شد. پس از آن نیز با شیوع پاندمی کرونا، در کلیه جلسات این کارگروه­ و نیز کارگروه دوم که به صورت مجازی برگزار شد، حضوری فعال داشت.

پس از حضور در جلسات کارگروه­های ذیل آنسیترال در دو سال اخیر، با توجه به سابقه و ظرفیت‌های موجود در اتاق بازرگانی تهران، مکاتباتی با دبیرکل آنسیترال صورت پذیرفت تا مقدمات عضویت مستقیم این اتاق در کارگروه‌های مختلف ذیل آنسیترال به عنوان عضو ناظر فراهم شود و همزمان با ارسال مدارک و مستندات به کمیسیون حقوق تجارت ‌بین‌الملل سازمان ملل به منظور تحقق این مهم، اتاق بازرگانی تهران با تشکیل میز آنسیترال ذیل معاونت امور بین­ الملل، اقدامات خود را با چاپ کتاب «حل‌وفصل اختلافات دولت-سرمایه­ گذار در آنسیترال» ادامه داد.

این کرسی که با تلاش و پیگیری معاونت امور بین‌الملل اتاق تهران به دست آمده است، از سوی آنا ژوبین برت، دبیرکل آنسیترال، به مسعود خوانساری، رییس اتاق تهران، اطلاع داده شد. برابر اعلام ژوبین برت، پیرو بررسی اطلاعات ارائه شده، اتاق بازرگانی تهران در فهرست سازما­ن­های غیردولتی واجد شرایط جهت دعوت به جلسات کارگروه‌های اشاره شده 2، 3 و 4 به عنوان عضو ناظر قرار گرفت.

از زمان تشکیل این کمیسیون در سال 1966، اتاق بازرگانی تهران تنها نهاد مستقل بخش خصوصی ایران است که با حضور و مشارکت مستقیم در این کارگروه­ها قادر است نقش‌آفرینی مستقیمی در تدوین قوانین تجارت و سرمایه‌گذاری ‌بین‌المللی ایفا کند که نه‌تنها تضمین‌کننده منافع تجاری بخش خصوصی کشور است، بلکه در سراسر دنیا نیز اثرگذار خواهد بود.

اتاق تهران با عضویت در این کمیسیون، در کنار اتاق بازرگانی بین­ المللی (ICC)، اتاق وین و اتاق استکهلم از معدود اتاق­ هایی است که از طرف بخش غیردولتی کشورهای جهان صاحب کرسی مستقل ‌می‌شود.

متن نامه دبیرکل آنسیترال به رییس اتاق بازرگانی تهران از قرار ذیل است:

کمیسیون حقوق تجارت ‌بین‌الملل سازمان ملل

مقر سازمان ملل متحد - وین

۹ دسامبر ۲۰۲۱

جناب آقای خوانساری

ریاست محترم اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران

بازگشت به نامه مورخ 10 جولای سال 2021 اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران مبنی بر درخواست این اتاق بر اعطای عضویت در کارگروه (2) حل اختلاف، کارگروه (3) حل و فصل اختلافات دولت-سرمایه­گذار و کارگروه (4) تجارت الکترونیک آنسیترال، بدینوسیله با کمال مسرت به استحضار ‌می‌رساند پیرو بررسی اطلاعات ارائه شده از طرف اتاق تهران، درخواست شما پذیرفته شده و اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران در فهرست سازمان‌های غیردولتی واجد شرایط جهت دعوت به جلسات کارگروه‌های 3،2 و 4 قرار خواهد گرفت. به همین منظور اتاق تهران دعوتنامه حضور در جلسات آتی در زمستان و بهار 2022 کارگروه های مذکور را دریافت خواهد کرد تا به عنوان عضو ناظر در جلسات شرکت کند.  

خاطرنشان می­ سازد اعضای ناظر به منظور تسهیل در فرآیند بحث و گفت‌وگو در کارگروه، امکان ارائه نظرات خود را در خصوص موضوعاتی که دارای تخصص یا تجربه ‌بین‌المللی هستند، خواهند داشت. لازم به ذکر است اتاق بازرگانی تهران به طور معمول یک ماه قبل از برگزاری جلسات دعوتنامه­ جلسه را به همراه توضیحاتی در خصوص شرایط و رویه ­های لازم، لینک جلسه، دستورکار موقت جلسه و سایر اسناد مورد بحث در جلسه دریافت خواهد کرد.

شایسته است توجه داشته باشید کمیسیون اهمیت زیادی برای همکاری بیشتر با سازمان­های غیردولتی، مؤسسات تحقیقاتی و دانشگاهی و تشویق و افزایش تحقیقات مرتبط با موضوعات آنسیترال قائل است. بنابراین این کمیسیون به تمامی سازمان­های مدعو، درخواستی مبنی بر ارسال «نسخه­هایی از مجلات، گزارش­های سالانه و سایر نشریات خود» جهت بررسی به کتابخانه حقوقی آنسیترال دارد.

مشتاقانه منتظر همکاری مشترک با شما هستم و امیدوارم این همکاری­ ها سازنده بوده و برای هر دو طرف سودمند باشد.

با احترام

آنا ژوبین برت

دبیرکل کمیسیون حقوق تجارت ‌بین‌الملل سازمان ملل

منبع:اتاق بازرگانی تهران