لزوم سرمایه‌گذاری خارجی‌ها در میادین مشترک
لزوم سرمایه‌گذاری خارجی‌ها در میادین مشترک
پس از کش و قوس‌های فراوان چند روز پیش اولین قرارداد خارجی IPC امضا شد. در روزهای اخیر مطرح شد که بار دیگر شل و توتال به ایران آمده اند و قرار است در حوزه نفت و گاز فعالیت خود را بار دیگر آغاز کنند. شل یکی از شرکای سنتی ایران است که با تشدید تحریم‌ها ایران را ترک کرده بود و این بیم وجود دارد که با انتخاب ترامپ بار دیگر تحریم‌ها برجسته شود و شرکت‌هایی مانند شل از ایران بروند. حمید حسینی، تحلیلگر حوزه انرژی در گفت‌وگو با «آرمان امروز» سوالات مربوط به حضور شرکت‌های خارجی در ایران را پاسخ می‌دهد.
در روزهای اخیر اعلام شد اولین قراردادها برای سرمایه‌گذاری مشترک و حضور شرکت‌های معتبر خارجی در میادین نفت و گاز ایران امضا شد. ما در حال حاضر میادین مشترک دست نخورده ای داریم که کشورهای همسایه در حال غارت آنها هستند. اولویت ما برای فعالیت در این دو صنعت تاثیرگذار چیست؟
به طور کلی هم منافع ما و هم شرایط منطقه ایجاب می‌کند که میادین مشترک نفتی و گازی در اولویت باشند، اما تجربه نشان داده است که شرکت‌های خارجی علاقه‌ای به حضور در میادین مشترک ندارند. ممکن است میادین مشترک پروژه‌های نیمه تمامی باشد که فعالیت‌های مقدماتی آنها صورت گرفته و امکان ادامه آنها با مدل قراردادی IPC وجود نداشته باشد، اما همه تلاش‌های مسئولان بر این است که ما بتوانیم تمام منافع کشورمان را به دست بیاوریم. درباره مناقصه‌ها هم باید گفت طی معاهده‌ای که در روزهای اخیر امضا شد، مذاکرات حل‌کننده‌تر از مناقصات هستند؛ به این معنا که ابتدا باید تفاهم صورت گیرد و شرکت‌کنندگان در مناقصه اصلی مشخص شوند و بعد از آن مناقصه بین متخصصان برگزار شود. هنوز برای مذاکراتی که بر سر صنعت نفت و گاز وجود دارد، بحث قیمت‌ها مشخص نشده است، اما با شرایطی که به وجود آمده این موضوعات نیز تا چند روز دیگر حل می‌شود و هر چه زودتر شرکت‌ها شروع به کار خواهند کرد. در روزهای اخیر تفاهمی امضا شد که اگر طرفین به آن پایبند بودند آماده برگزاری بیشتر می‌شدند. بر اساس مدل IPC در توافق چند روز پیش نیز قرار بود CNPC و توتال وارد فعالیت در ایران شوند. هنوز مشخص نشده که مذاکره یا مناقصه صورت گرفته یا خیر، اما شرایط خوب است.
معاون امور بین‌الملل و بازرگانی وزارت نفت از انجام مذاکرات مقدماتی بین ایران و شرکت انگلیسی-هلندی شل در سه حوزه صنایع بالادستی و افزایش ضریب بازیافت (IOR و EOR) خبر داده است. بازگشت این شرکت به حوزه نفت و گاز ما را چطور ارزیابی می‌کنید؟
در حال حاضر شل پس از لغو نسبی تحریم‌ها به بازار نفت و گاز ایران بازگشته و توافقات پتروشیمی میان ایران و شرکت هلندی تبار برقرار شده است. شل از گذشته یکی از شریک‌های سنتی ایران بوده است و این شرکت سال‌های زیادی نه تنها در حوزه نفت، بلکه برای مشتقات نفتی در ایران سرمایه‌گذاری کرده است. شل در توسعه میادین نوروز و سروش حضور داشت، اما قراردادهای بیع متقابل طوری بود که شل متضرر شد. به عبارت دیگر پیش‌بینی‌ای که برای هزینه‌ها و انجام پروژه‌ها صورت گرفت، به درستی نتیجه نداد و از طرف دیگر عملکرد این شرکت طوری نبود که ایران راضی باشد. تولید نفت شل نوروز در آن زمان به ۲۰۰ هزار بشکه هم می‌رسید، اما امروز به ۶۰ هزار بشکه هم نمی‌رسد. پس از تشدید تحریم‌های اقتصادی علیه ایران، شل فعالیت خود را در ایران متوقف کرد، اما با امضای تفاهمنامه اولیه میان شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران و شل برای همکاری در صنعت پتروشیمی، زمینه حضور دوباره آنها مهیا شده است. به طور کلی، درباره عملکرد شل در داخل کشور نارضایتی وجود دارد که خروج ناگهانی این شرکت از پارس جنوبی هم نارضایتی‌ها را بیشتر کرد. البته شل نیز به نوع قراردادهای ایران انتقاد داشت، اما باید طرفین به خوبی مذاکرات را در این دو زمینه پیگیری کنند؛ به این دلیل که به طور کلی مطرح کردن مشکلات و گرفتاری‌های گذشته مساله ای را برطرف نمی‌کند. هم شل به بازار ما نیاز دارد و هم ما به شرکت‌هایی مانند شل که دارای فناوری، دانش روز و توان مدیریتی هستند احتیاج داریم. باید ما با توجه به منافع امروزمان تصمیم منطقی بگیریم. مذاکرات مقدماتی هم که با شل صورت گرفته در مورد پروژه‌هایی است که برای ایران اولویت دارد که صنایع بالادستی نفت، میادین مشترک، IOR و EOR از جمله آنها هستند.
باتوجه به انتخاب دونالد ترامپ، نامزد جمهوریخواه آمریکایی برای ریاست جمهوری این کشور، گمانه‌هایی راجع به اجرای تحریم‌های جدید وجود دارد. آیا این امکان وجود دارد که بار دیگر شرکت‌های خارجی از کشورمان بروند و ما نتوانیم به خوبی از میادین مشترکمان بهره‌برداری کنیم؟
در میان رسانه‌ها مطرح شده است که با انتخاب ترامپ به ریاست جمهوری آمریکا امکان اجرای تحریم‌های جدید وجود دارد. باید گفت نه آمریکا، نه اروپایی‌ها و نه هیچ کشوری بر مبنای معاهده برجام حق وضع تحریم جدیدی را ندارد. اگر احیانا تحریم‌هایی هم صورت بگیرد، مربوط به قراردادهای منعقد شده نمی‌شود. به عنوان مثال، قراردادی در سال گذشته منعقد شده و دو طرف با هم توافق کرده اند و اکنون هم در حال سرمایه‌گذاری مشترک هستند. حال به یکباره نمی‌توانند تمام معاهدات خود را به دلیل انتخاب ترامپ زیر پا بگذارند. قطعا با وضعیت پیش آمده سازمان‌های بین‌المللی هم اجازه وضع تحریم‌های جدید را نمی‌دهند. هم‌اکنون همه کشورها منتظر مانده‌اند تا سیاست‌های کاخ سفید روشن‌تر شود و تا زمانی که منطق جای احساسات را نگرفته اقدامی انجام نمی‌دهند.
منبع:آرمان
یک نظر اضافه کنید
شماره موبایل شما منتشر نخواهد شد.پر کردن فیلد های ستاره دار اجباری است.*
امتیاز شما