منطق قيمت نفت در بودجه 96
منطق قيمت نفت در بودجه 96
رضا پدیدار(عضو هیأت نمایندگان اتاق تهران)
قيمت هر بشكه نفت در بودجه سال 1396، 50 دلار در نظر گرفته شد. با رعايت پارامترهايي كه در قيمت نفت تاثيرگذار است بايد عنوان كرد قيمت 50 دلاري نفت در بودجه، قيمت مناسبي در نظر گرفته شده و دليل كاملا روشني هم دارد. كشورهاي عضو اوپك بعد از اينكه دچار چالش كاهش قيمت نفت شدند كه آثار آن نيز براي كشورهاي غيراوپكي ملموس بود و خسارت‌هاي اقتصادي بي‌شماري در طول سال‌هاي گذشته به آنان وارد كرد، عملا شرايطي را به وجود آورد كه راهي جز تعامل و همگرايي باقي نگذاشته بود.
از اين منظر اعضاي اوپك و غيرعضو اوپك با يكديگر به اين تفاهم رسيدند كه بتوانند براي خود راه و روش جديدي تعريف كنند. شايد اسم اين راه و روش را بايد «خروج از ديپلماسي سياسي و ورود به ديپلماسي اقتصادي» گذاشت، چراكه بالاخره بعد از سال‌هاي متمادي كه هم اوپك فعال شد و هم غيراوپكي‌ها در بازار تعيين‌كننده بودند، به اين نتيجه رسيدند كه نبايد اجازه دهند متاثر از چارچوب‌هاي سياسي، چارچوب‌هاي اقتصادي از دست برود، يعني براي نخستين‌بار در طول تاريخ اوپك، يك اتفاق موزون رخ داد و اين اتفاق در درجه اول كشورهاي عضو اوپك و بعد كشورهاي غيرعضو اوپكي را درگير خود كرد. اتفاقي كه برخلاف توافق‌هاي گذشته‌يي بود كه گهگاه به صورت روش‌هاي سياست‌وارانه در قالب يك دور هم جمع شدن، به وقوع مي‌پيوست. اين‌بار اين ديپلماسي اقتصادي و كسب درآمد بود كه اعضا و غيراعضا را بر سر يك ميز نشاند تا با عبور از بحران‌هاي سياسي كه در درون كشورهاي‌شان است، نفس راحتي بكشند. در اين روند پيوستن 11كشور توليد‌كننده غيراوپكي به توافق كاهش استخراج نفت خام، باعث كاسته شدن مازاد عرضه اين محصول در بازار شد و قيمت آن را در كانال حداقلي 50 دلار قرار داد. با توجه به اين توافقي كه صورت گرفته، از نظر من اين كف قيمت بازار است كه مي‌تواند حداقل اعمال سياست‌هاي اقتصادي را براي اين كشورها فراهم كند و آنها را از بحران‌هايي كه در شرايط فعلي گريبان آنان را گرفته، نجات دهد.
از سوي ديگر كشورهاي عضو اوپك براي اينكه بخواهند هم حضور خود را در اين تشكل تخصصي حفظ كنند و هم بتوانند سياست‌هاي توسعه‌يي را در كشورهاي خود داشته باشند، يك راه بيشتر نداشتند و آن هم همگرايي در درون و انتقال اين همگرايي به بيرون از خودشان بود كه البته هر دو اتفاق رخ داد و توفيق ديپلماسي اين كشورها بود. در همگرايي اخير كشورهاي عضو اوپك و غيرعضو اوپك نكته مهمي كه وجود دارد اين است كه نمي‌توان نقش ديپلماسي بسيار مهم ايران را فراموش كرد. ايران با يك حضور اثرگذار ورود كرد و در تحليل و مدلي كه هيات اقتصادي و هيات نفتي ايران در اوپك مطرح كردند، به اوپك هويت تازه‌يي بخشيدند. اينجا بود كه اوپك از موقعيت‌هاي بسته و محلي خويش جدا و بار ديگر به يك نهاد بين‌المللي تبديل شد تا نقش خود را در بازارهاي نفت ايفا كند. نقطه قوتي كه ايراني‌ها در شكل‌گيري آن نقش اول را به‌عهده داشتند.
اما يكي از منشاهاي ديگر كه مي‌توان بعد از نقش‌آفريني ايران به آن اشاره كرد، اتحادي است كه اوپك در خرداد سال 95 در اجلاس 169ام خود پيدا كرد. اوپك توانست در اين اجلاس بحران چند دوره انتخاب دبيركل را بالاخره از سر بگذراند و دبيركلي را برگزيند كه با اجماع كشورهاي عضو اوپك بر سر كار مي‌آمد.
محمد باركيندو توانست مدل پيشنهادي ايران را كه در حقيقت اعتبار و هويت جديد براي اوپك به همراه داشت، به درستي پياده كند و توانست با استفاده از تجارب گذشته و طرح‌هاي جديد، كشورها را به يكديگر نزديك كند. اين اقدام اعلام خطري است براي كشورهايي كه در صورت عدم رسيدن به نتيجه در مقطع سال 2016 با چالش رو به رو خواهند شد. در صورت لغزيدن اين كشورها، صنعت و اشتغال تخريب خواهد شد و همين موضوع نيز باعث شد كه به اين كشورها شوك نفتي وارد شد. آنان آمدند تا اول در بازار ثبات به وجود آورند و دوم اينكه روند رو به رشد خود را دنبال كنند. اين ديپلماسي نفتي باعث شد كه درواقع نااطميناني‌هاي زيادي كه به صورت پنهان وجود داشت، به فرصت تبديل شود و اين فرصت نااطميناني‌ها را به ضريب اطمينان تبديل كند.
پيش‌بيني مي‌كنم قيمتي كه دولت در لايحه بودجه سال 96 در نظر گرفته است، باتوجه به روند مصرف نفت خام در دنيا و باتوجه به ضريب كاهش توليد كشورها، كه براساس آخرين اطلاعاتي كه دو روز پيش دبيرخانه اوپك منتشر كرد، به 2 ميليون و 280هزار بشكه از اول ژانويه به مدت 6 ماه عملي شود. اين در‌حالي است كه در فاز اول اين طرح قرار است يك ميليون و 480 هزار بشكه در روز از فروش نفت كاسته شود و در فاز دوم آن بيش از 700 هزار بشكه ما كاهش را براي اوپكي‌ها و غيراوپكي‌ها خواهيم داشت. همچنين تعداد كشورهايي كه در طرح تسريع توليد يا كاهش توليد شركت كردند در اوپك 14 كشور است و غيراوپكي‌ها 11 كشور و در اين ميان 25 كشور در طرح تسريع و كاهش توليد مشاركت داشتند. اين موضوع را بايد در نظر داشت كه با گذر بيش از 53 سال از فعاليت اوپك، اين براي نخستين‌بار است كه 25 كشور دست به دست هم داده‌اند و به همين دليل پيشنهاد قيمت 50 دلار را توسط سازمان برنامه و بودجه منطقي مي‌دانم. اين كف قيمت است و قاعدتا ميانگيني كه براي سال 2017 در بالاترين و پايين‌ترين قيمت داشته باشيم، قيمت 55 دلار در هر بشكه است.
منبع:تعادل
یک نظر اضافه کنید
شماره موبایل شما منتشر نخواهد شد.پر کردن فیلد های ستاره دار اجباری است.*
امتیاز شما