تبدیل ایدرو به حامی بخش خصوصی

تبدیل ایدرو به حامی بخش خصوصی

مهدی پورقاضی

شاید بهتر این است که در دوره تازه فعالیت ایدرو، پروژه‌های بزرگ از ابتدای کار در اختیار بخش خصوصی قرار بگیرد. حتی اگر ایدرو تمایل ندارد سهم صنایع بزرگ را در اختیار بخش خصوصی قرار دهد، می‌تواند مدیریت آن را به بخش خصوصی واگذار کند

ایدرو یک سازمان توسعه‌ای است که اثربخشی‌اش را در راه‌اندازی پروژه‌های بزرگ نشان داده است. بیشتر صنایع فولادی و صنایع بزرگ در ایران توسط ایدرو پایه‌گذاری شده است اما وظیفه نهایی ایدرو این نبوده که صنایع را مدیریت کند. مدیریت صنایعی که توسط ایدرو ایجاد شده باید به بخش خصوصی واگذار می‌شد،  اما چنین اتفاقی نیفتاده است. هنوز هم ایجاد پروژه‌های بزرگ به ایدرو سپرده می‌شود اما دوباره این واسپاری منجر به دولتی شدن صنایع بزرگ‌شده و پس از مدتی که دولت تصمیم می‌گیرد این صنایع را به بخش خصوصی واگذار کند دچار شبه‌دولتی ها می‌شویم و چرخه خصوصی‌سازی معیوب می‌چرخد.

سازمان‌های توسعه‌ای در دنیا فعالیت دارند که منشأ راه‌اندازی صنایع مهم در کشور هستند. این سازمان‌های توسعه‌ای ادامه کار را به بخش خصوصی واگذار می‌کنند اما جای بحث دارد که چرا در ایدرو چنین اتفاقی دنبال نشده است و آنچه امروز در پیش‌گرفته شده لزوماً بهترین گزینه نیست. ما می‌توانیم توسعه صنایع را از روش‌های بهتری دنبال کنیم. ضمن اینکه می‌توان پروژه‌های بزرگ را از ابتدا در بخش خصوصی تعریف کرد و ایدرو تنها نقش حمایت‌کننده را بازی کند. در این روش صفر تا 100 پروژه در دست ایدرو نیست. سهم سرمایه‌گذاری ایدرو را می‌توان 49 درصد در نظر گرفت و مدیریت پروژه را به بخش خصوصی واگذار کرد.

ایدرو از نظر گسترش صنایع و نوسازی آن روند نزولی را طی می‌کند. به نظر می‌رسد که ایدرو هر روز  از رسالت اصلی‌اش فاصله می‌گیرد. یک دلیل این روند نزولی، محدودیت منابع مالی ایدروست. این محدودیت‌ها باعث می شود ایدرو نتواند کارهای بزرگ را انجام دهد و هر زمان هم که به سرانجام خوبی نرسیده و نیاز به حمایت داشته، حمایت‌های دولتی دریافت کرده به‌جای اینکه تبدیل به سازمان مستقلی شود و روی پای خودش بایستند. به نظر می‌رسد عملکرد ایدرو در سال‌های اولیه فعالیت بهتر بوده است. به نظر می‌رسد که سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران باید در سال‌های آینده در روش کارش تجدیدنظر کند.

مهم‌ترین اقدام ایدرو باید تعیین تکلیف مدیریت بنگاه‌ها و نحوه واگذاری آن‌ها به بخش خصوصی باشد. ایدرو باید تعیین کند که چگونه می‌خواهد با صنایع بزرگی که راه انداخته، پس از بهره‌برداری رفتار کند. شاید بهتر این است که در دوره تازه فعالیت ایدرو، پروژه‌های بزرگ از ابتدای کار در اختیار بخش خصوصی قرار بگیرد. حتی اگر ایدرو تمایل ندارد سهم صنایع بزرگ را در اختیار بخش خصوصی قرار دهد، می‌تواند مدیریت آن را به بخش خصوصی واگذار کند.

منبع:اتاق بازرگانی تهران