

وضعیت اضطراری تجارت خارجی
وضعیت اضطراری تجارت خارجی
اگرچه به واسطه نبود زیرساختهای مناسب و نداشتن برنامهریزی و هدفمندی برای افزایش صادرات، ایران هنوز عضو سازمان تجارت جهانی نشده اما میتواند با اجرای موافقتنامه تسهیل تجارت و اجرای درست آن در کشور، مقدمهای را برای الحاق به سازمان جهانی تجارت ایجاد کند. چراکه توجه به این موافقتنامه در بسیاری از کشورهای بزرگ اقتصادی بسیار قابل توجه است. همچنین قرار است موافقتنامه تسهیل تجارت (TFA) از پایان سال 2016 برای کشورهای عضو سازمان تجارت جهانی لازمالاجرا شود. پیشبینیها نیز نشان میدهد که عدم اجرای مفاد این موافقتنامه توسط کشورها، منجر به کاهش ارزش کالاهای صادراتی آنها خواهد شد.
بر همین اساس بیست و پنجمین نشست کمیسیون تسهیل تجارت و توسعه صادرات اتاق بازرگانی تهران نیز با بحث و تبادل نظر در خصوص این موضوع و بررسی آثار اجرایی شدن موافقتنامه تسهیل تجارت(TFA) برگزار شد. این در حالی است که این کمیسیون در نشست پیشین خود نیز به بررسی چگونگی اجرای این قرارداد بینالمللی و اثرات عضویت یا عدم عضویت در آن روی تجارت خارجی کشور پرداخته بود.
در این نشست محمدمهدی بهکیش، اقتصاددان و دبیرکل کمیته ایرانی اتاق بازرگانی بینالملل نیز حضور یافت تا ابعاد و الزامات اجرای این موافقتنامه را برای فعالان عضو این کمیسیون تبیین کند. قائممقام دبیرکل کمیته ایرانی اتاق بازرگانی بینالملل (ICC) نیز در این جلسه با اشاره به جلسه چهارساعتهای که برای تشریح این موافقتنامه با وزیر صنعت و معاونان او برگزار شده است، اظهار کرد که در این جلسه مقرر شد وزارت صنعت، کمیته TFA را تشکیل دهد و وزیر صنعت، معدن و تجارت به عنوان بالاترین مقام در حوزه تجارت، اجرای این موافقتنامه را ابلاغ کند.
الحاق به سازمان تجارت جهانی
بر همین اساس رییس کمیسیون تسهیل تجارت و توسعه صادرات اتاق بازرگانی تهران بر آزادسازی در اقتصاد تاکید کرد و خواستار تطابق با قوانین بینالمللی و عضویت در موافقتنامه تسهیل تجارت به عنوان مقدمهای بر الحاق به سازمان جهانی تجارت شد.
محسن بهرامیارضاقدس اظهار کرد: میتوانیم اجرای این موافقتنامه را نخست در جلسه هیات نمایندگان اتاق تهران، سپس در اتاق ایران مصوب کرده و آن را به عنوان خواسته بخشخصوصی مطرح کنیم.
وی تاکید کرد: باید اجرای بدون تنازل احکام قانونی آزادسازی، تقویت بخشخصوصی، کوچکسازی دولت و حذف قوانین دست و پاگیر را درخواست و به طور حتم باید به سوی رقابتی شدن حرکت کنیم.
وی همچنین با اشاره به اینکه اجرای موافقتنامه تسهیل تجارت میتواند مقدمهای برای الحاق ایران به سازمان جهانی تجارت باشد، گفت: باید از وزارت صنعت، معدن و تجارت تقاضا کنیم کمیته ملی مربوط به این موافقتنامه را ایجاد کند چراکه میخواهیم به سمت آزادسازی حرکت کنیم و نمیتوانیم از تحولات نظام بینالمللی دور بمانیم.
وی از آغاز تدوین لایحه بودجه سال 96 هم خبر داد و عنوان کرد که تشکلها میتوانند پیشنهادات خود را به دولت ارائه دهند.
بهرامی ارضاقدس گفت: قانون مالیات بر ارزش افزوده نیز در کمیسیون اقتصادی دولت در دست بررسی است که فعالان اقتصادی میتوانند پیشنهادات خود را به کمیسیون ارائه دهند.
بخشخصوصی مدافع اجرای TFA باشد
دبیرکل کمیته ایرانی اتاق بازرگانی بینالملل نیز در این جلسه در مورد موافقتنامه تسهیل تجارت با نام اختصاری TFA صحبت کرد.
محمدمهدی بهکیش با اشاره به اینکه اجرایی شدن موافقتنامه تسهیل تجارت منجر به کاهش 14 درصدی هزینههای تجارت میشود، افزود: اجرای این موافقتنامه خلاف الحاق به سازمان جهانی تجارت، نیازمند موافقت دولتهای دیگر نیست و ایران میتواند آن را در ارتباط با شرکای تجاری خود به اجرا بگذارد.
وی اظهار کرد: در واقع با اجرایی شدن این موافقتنامه عرضهکننده، خریدار و سایر مشخصات کالا به صورت داده انتقال مییابد، در چنین شرایطی، بنگاهی که رقابتپذیر باشد، پابرجا باقی میماند.
این فعال اقتصادی با اشاره به جایگاه اتاق بازرگانی بینالملل(ICC) گفت: اعضای ICC اتاقهای بازرگانی، بانکها و سازمانهای بزرگ تجاری هستند. این نهاد، مقررات بینالمللی بانکی را تعیین کرده و ما آن را به بانک مرکزی کشور ابلاغ میکنیم. اتاق بازرگانی بینالملل همچنین سیاستگذاری بینالمللی در بخش تجارت را بر عهده دارد.او با اشاره به اینکه درآمدهای نفتی مانع از آن شده که ایران به دنبال کسب درآمد از بخش تجارت باشد، افزود: درآمد نفتی همچنین سبب شد که اتاقهای بازرگانی نیز از دولت تقاضای کمک و حمایت کنند.
تا زمانی که فعالان اقتصادی در اتاقهای بازرگانی به طور واقعی مطالبهگر آزادسازی اقتصادی نباشند و برای آن تلاش زیادی نکنند، آزادسازی به وقوع نمیپیوندد.
این اقتصاددان در ادامه گفت: تاکنون 164 کشور به عضویت سازمان تجارت جهانی درآمدهاند. ایران پس از انقلاب درخواست عضویت خود را اعلام کرد که تنش میان ایران وآمریکا جدی شد و این مساله را تحتالشعاع قرار داد.
بهکیش با اعلام اینکه موافقتنامه تسهیل تجارت را نیز سازمان جهانی تجارت ایجاد کرده است، ادامه داد:TFA ابزاری برای اتصال نظامهای گمرکی کشورهای عضو سازمان تجارت جهانی و نیز به روزرسانی این نظامات است. البته اتاق بازرگانی بینالملل به کشورهایی که هنوز به عضویت سازمان جهانی تجارت نیز درنیامدهاند، توصیه میکند موافقتنامه تسهیل تجارت را اجرا کنند.
دبیرکل اتاق بازرگانی بینالملل سپس خطاب به فعالان عضو این کمیسیون گفت: اکنون یک رویکرد اتاق بازرگانی و فعالان اقتصادی میتواند این باشد که با درخواست آزادسازی به این مقوله بپردازند و وفق این موافقتنامه اتصال گمرکات را نیز دنبال کنند. اما اگر موضع اتاقها همچنان طلب حمایت است، صرفا مساله اتصال گمرکات و بهروزرسانی مقررات حاکم بر آن مورد پیگیری قرار میگیرد.
مدافع حرکت به سوی آزادسازی
بهکیش در پاسخ به نگرانیهای فعالان عضو این کمیسیون گفت: برنامه سوم توسعه اقتصادی با هدف آزادسازی اقتصادی به نگارش درآمد اما اجرا نشد. اگر به طرف آزادسازی حرکت کنیم، شرکتهای ایرانی میتوانند در محیط آزاد رقابت کنند. آنچه دست و پای بنگاههای ایرانی را بسته، مقررات زائد است. چنانچه فضای کسب و کار فراهم شود، این شرکتها از حمایتهای دولتی دوری خواهند کرد. این اهداف در برنامه سوم لحاظ شد و اکنون باید بار دیگر به همان سمت و سو حرکت کنیم. او افزود: اتاق بازرگانی به عنوان نهاد بخشخصوصی باید مدافع حرکت به سوی آزادسازی باشد. اگرنه در مقابل نسل آینده بدهکار خواهد بود.در همین راستا علیرضا کلاهی، با اشاره به گزارش موسسه جهانی مکنزی در مورد سخنان بهکیش گفت: آزادسازی باید با دقت در ایران اجرا شود. به این دلیل که بخشخصوصی در مقابل غولهای دولتی و شبهدولتی به شدت نحیف شده است. گزارش مکنزی میگوید که آزادسازی باید با استراتژی مشخصی انجام شود که شرکتها دچار مشکل نشوند.
تشکیل کمیته TFA توسط وزارت صنعت
قائممقام دبیرکل کمیته ایرانی اتاق بازرگانی بینالملل(ICC) نیز با اشاره به جلسه چهارساعتهای که برای تشریح این موافقتنامه با وزیر صنعت و معاونان او برگزار شده است، گفت: در این جلسه مقرر شد، وزارت صنعت، کمیته TFA را تشکیل دهد و وزیر صنعت، معدن و تجارت به عنوان بالاترین مقام در حوزه تجارت، اجرای این موافقتنامه را ابلاغ کند.ملکرضا ملکپور اظهار کرد: موافقتنامه تسهیل تجارت از پایان سال 2016 برای کشورهای عضو سازمان تجارت جهانی لازمالاجرا میشود و پیشبینیها نشان میدهد که عدم اجرای مفاد این موافقتنامه توسط کشورها، منجر به کاهش ارزش کالاهای صادراتی آنها خواهد شد.ملکپور در ادامه گفت: فعالان اقتصادی باید موضع خود را در قبال موافقتنامه تسهیل تجارت اعلام و اجرای آن را از وزارتخانه مسوول مطالبه کنند.
اجرای TFA شبیه یک رویا
رییس کنفدراسیون صادرات نیز در خصوص اجرایی شدن موافقتنامه تسهیل تجارت بیان کرد: به نظر میرسد اجرایی شدن موافقتنامه تسهیل تجارت با شرایطی که در کشور وجود دارد به رویا شبیه باشد. یکی از الزامات اجرای این موافقتنامه نظرخواهی گمرک از نمایندگان بخشخصوصی در صدور بخشنامههاست. اما این یک رویاست که گمرک صدور بخشنامههایش را به اخذ نظر کمیتهای متشکل از نمایندگان بخشخصوصی منوط کند.محمد لاهوتی همچنین با اشاره به کاهش نرخ سود تسهیلات صادراتی گفت: اعطای این نوع تسهیلات، خواسته اتاق بازرگانی بود که مورد توجه معاون اول رییسجمهور قرار گرفت.
وی افزود: به دلیل مشکلاتی که برای صندوق توسعه ملی ایجاد شد، تصمیمگیری در مورد نرخ سود تسهیلات با تاخیر چهار ماهه مواجه شد و کاهش نرخ سود تسهیلات صادراتی در جلسه اخیر هیات امنای صندوق کاهش یافت. رییسجمهور نیز به عنوان رییس هیات امنای صندوق، نرخ 11 درصدی تسهیلات صادراتی را ابلاغ کرده است.
این عضو هیات نمایندگان اتاق تهران ادامه داد: انتظار این است که این منابع هرچه زودتر تخصیص پیدا کند و البته مهمتر از پرداخت تسهیلات، نظارت بر پرداخت این تسهیلات ارزانقیمت برای جلوگیری از سوءاستفاده و توزیع رانت است.
نیاز به بررسی آسیبها
عباس آرگون نیز در رابطه با اجرای این موافقتنامه گفت: آسیبهای ناشی از اجرای موافقتنامه تسهیل تجارت باید به دقت مورد بررسی قرار گیرد.عضو این کمیسیون همچنین با اشاره به طرح دولت برای تحریک تقاضا از طریق اعطای کارتهای اعتباری گفت: قرار بود این طرح از ابتدای مهرماه اجرایی شود. در حالی که هنوز اجرا نشده و شواهد نشان میدهد که مانع اصلی اجرای این طرح در سیستم بانکی قرار دارد چراکه بانکها منابع اعتباری لازم را در اختیار ندارند. بر این اساس پیشنهاد بررسی موضوع کارتهای اعتباری در جلسهای جداگانه مطرح شد.
منبع:جهان صنعت
یک نظر اضافه کنید
شماره موبایل شما منتشر نخواهد شد.پر کردن فیلد های ستاره دار اجباری است.*
امتیاز شما