رشد اندیشه اقتصادی در 37 سال
رشد اندیشه اقتصادی در 37 سال:
سیف اله یزدانی:آنان که مانند راقم سطور قبل از پیروزی انقلاب متون اقتصادی اسلامی را پیگیری می کردند به خوبی می دانند که به غیر از کتاب دو جلدی «اقتصاد ما» با تالیف شهید امام محمد باقر صدر، متون چاپ شده معتبر دیگری در اختیار نبود گرچه با تلاش های عالمانه بزرگانی چون شهدای گرانقدر مطهری و بهشتی محورهایی از اقتصاد اسلامی در حال تدوین بود اما متون معتبری در حوزه اقتصاد اسلامی منتشر نشده بود.
این بدان معنا نیست که در قبل از پیروزی انقلاب علما و دانشمندان در این خصوص کاری نکرده بودند کما اینکه کتاب های بیمه و اقتصاد شهید مطهری و کتاب های بانکداری بدون ربا و تورم شهید بهشتی در اوایل دهه پنجاه تدوین شده بودند و هر دو بزرگوار هم با تعدادی از دانشگاهیان علاقه مند جلسات متعددی را برای بررسی اقتصاد اسلامی برگزار می کردند.
با این تفاصیل ورود به دوران بعد از پیروزی انقلاب بدون داشتن متون قابل اتکا و در یک شرایط پر ابهام صورت گرفت، تا جایی که در اولین ترم دانشکده های اقتصادی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی بعضی از اساتید علاقه مند به سراغ تعابیر فانتزی و ناپخته ای می رفتند، تا آنجا که گفته می شود در یکی از دانشکده ها در کلاس اقتصاد خرد، استاد سعی می کرد ثابت کند منحنی مطلوبیت یک فرد با انفاق بهبود می یابد. و تلاش میکرد این موضوع را با مدل های ریاضی نمایش دهد.
این مقدمه چینی برای این است که بدانیم در بخش اقتصاد اسلامی با پیروزی انقلاب چه تحولات عظیمی را شاهد بوده ایم و نه تنها از نظر عملکردی در حوزه اقتصاد شرایط قابل ارائه ای را می توانیم مطرح کنیم.در حوزه نظری و مدیریت اقتصاد،به فضاهای بی سابقه و کم نظیری توسط مردان بزرگی چون مطهری، بهشتی، عالی نسب و یاران آنها دست یافته ایم.
بدیهی است نمی توانیم ادعا کنیم موفقیتی که غرب بعد از انتشار کتاب ثروت ملل، طی مدتی قریب به 240 سال تئوریزه کردن دیدگاه های اقتصادی خود داشته است، ما در کمتر از 40 سال در مورد اقتصاداسلامی بدان گستردگی و ظرافت رسیده باشیم اما قطع و یقین 37 سال اخیر در رشد تحقیقات و طراحی های علوم اقتصاد اسلامی در جنبه های مختلف از مرزهای ایران هم فراتر رفته و امروزه بانک توسعه اسلامی، دانشگاه الازهر مصر و حتی بسیاری از دانشگاه ها و پژوهشگاه های غربی ، با سلایق و دیدگاه های مختلف، به تدوین راهکارهایی در چارچوب قرآن و ارزش های اسلامی مشغولند.
در زمان پیروزی انقلاب اسلامی در بیشتر کشورهای مسلمان نشین مسائل اقتصادی یا شعارگونه بود و یا به تعدادی فتوای مفتی ها در محدوده تکالیف فردی خلاصه می شد اما جمهوری اسلامی ایران بستری علمی و اجرایی برای تحقق ارزش های اسلامی در اقتصاد فراهم کرده ، امروزه پژوهشکده های معتبری مانند دانشگاه مفید،دانشگاه تربیت مدرس و موسسه مطالعات دین و اقتصاد به تبیین مدرن اقتصاد اسلامی با استفاده از تجارب اجرایی کشور مشغولند.
در حال حاضر عالمان ما به سطحی از دانش اقتصادی رسیده اند که یافته ها طراحی های اوایل انقلاب و قوانین اقتصادی مصوب کشور در دهه اول بعد از پیروزی انقلاب در حوزه بانکداری، بیمه و تولید و تجارت مورد را مورد نقد قرار داده ، دیدگاه های پخته تر و محققانه تری را ارائه می دهند.
امید است تلاش این مردان محقق و دلسوز در ادمه راه مطهری و بهشتی و صدر ، به لطف خدا و به برکت حمایت جمهوری اسلامی به جایی برسند که اقتصادی مدرن و پیشرفته ای در چارچوب ملاک های الهی ، برای جامعه بشری در جهت رشد و تعالی انسان قرار دهند.
منبع:عصر اقتصاد
یک نظر اضافه کنید
شماره موبایل شما منتشر نخواهد شد.پر کردن فیلد های ستاره دار اجباری است.*
امتیاز شما