نشست مشترک دو کمیسیون «صنعت و معدن» و «اقتصاد نوآوری و تحول دیجیتال» اتاق تهران

 نمایندگان بخش خصوصی در نشست مشترک دو کمیسیون «صنعت و معدن» و «اقتصاد نوآوری و تحول دیجیتال» اتاق بازرگانی تهران در جریان کارکردها مرکز نوآوری و تحول دیجیتال اتاق تهران قرار گرفتند. مرکزی که به گفته متولیانش، مهمترین ماموریت خود را برقراری تعامل میان بنگاه‌های تولیدی متقدم و شرکت‌های کوچک نوآور قرار داده است.

 در ابتدا، محمدرضا زهره‌وندی، رئیس کمیسیون صنعت و معدن اتاق تهران، با طرح پرسش‌هایی بررسی دستور این جلسه را آغاز کرد. او این پرسش را مطرح کرد که بنگاه‌های اقتصادی متوسط و بزرگ با پدیده نوآوری چگونه برخورد می‌کنند و تاثیر آن بر کسب و کارشان چگونه است؟

پرسش دیگر او این بود که اگر بنگاه‌ها متغیر نوآوری را در کسب وکارشان دخالت دهند، سرعت رشد آنها چگونه خواهد بود. او همچنین پرسید، چه استارت‌آپ‌هایی در حوزه صنعت و معدن شکل گرفته‌اند و ضریب نفوذ این فناوری‌ها در صنعت و معدن به چه میزان است؟

زهره‌وندی در ادامه به این نکته نیز اشاره کرد که به نظر می‌رسد مرکز نوآوری و تحول دیجیتال اتاق تهران می‌تواند زمینه تلفیق کسب و کار‌ها با رویکرد‌های جدید و نوآورانه را فراهم کند.

 در ادامه، فرزین فردیس، نایب‌رئیس کمیسیون اقتصاد نوآوری و تحول دیجیتال اتاق تهران، گزارشی از نحوه شکل‌گیری مرکز نوآوری اتاق تهران ارائه کرد و گفت: از سال گذشته کمیسیون اقتصاد نوآوری اتاق بحث ایجاد یک مرکز نوآوری را آغاز کرد. هم‌زمان سعی کردیم، اتاق‌های بازرگانی دنیا را از این منظر مورد مطالعه قرار دهیم. پس از این مطالعات، دریافتیم که تعداد بسیار زیادی از اتاق‌های پیش رو در دنیا دارای مراکزی از این دست هستند که روی بخش‌هایی از نوآوری تمرکز داشتند. از این رو، پس از تدوین طرح اولیه، طرح ایجاد مرکز نوآوری و تحول دیجیتال، اوایل مرداد ماه در هیات رئیسه اتاق تهران به تصویب رسید و از اوایل شهریور ماه نیز‌ این مرکز فعالیت خود را آغاز کرد.

پس از ارائه این توضیحات، سرپرست مرکز نوآوری و تحول دیجیتال اتاق  بازرگانیتهران، طی گزارشی به شرح چرایی، چیستی و چگونگی مرکز نوآوری و تحول دیجیتال اتاق تهران پرداخت. هاتف خرمشاهی با بیان دلایل شکل‌گیری این مرکز به موضوعاتی چون جایگاه اقتصاد نوآوری و دیجیتال در جهان و ایران، وضعیت ایران در شاخص‌های جهانی نوآوری و کارکرد اکوسیستم نوآوری و زیرسیستم‌های آن پرداخت و گفت: تحول دیجیتال دولت‌ها و کسب و کارها طی سال‌های 2016 تا 2025، ارزشی معادل1۰۰ تریلیون دلار را در 10 صنعت مهم ایجاد خواهد کرد که سهم ایران از این 100 تریلیون دلار تا سال 2025 به نسبت سهم یک درصدی از جمعیت جهان، یک تریلیون دلار خواهد بود.

13 پله سقوط در شاخص نوآوری

خرمشاهی با اشاره به اینکه تعداد کمی‌از استارت‌آپ‌ها و سایر کسب و کارهای دیجیتالی در بخش‌های مهمی همچون کشاورزی، و گروه صنایع و معادن ایجاد شده‌اند، ادامه داد: جایگاه ایران در شاخص جهانی نوآوری 13 پله سقوط داشته و عمده نقاط ضعف در مورد جایگاه ایران در حوزه نوآوری وکارآفرینی شامل مواردی چون نقصان حمایت از حقوق سرمایه‌گذاران، ضعف هزینه‌کرد تحقیق و توسعه، دشواری راه‌اندازی کسب و کار نوپا، مقدار اندک شدت رقابت داخلی، کمبود سرمایه‌گذاری خارجی در کشور، ضریب پایین نفوذ فناوری دیجیتال در کسب وکار، کمبود استارت‌آپ‌های فرصت‌محور، ضعف در جذب فناوری و ضعف نوآوری محصولی است.

خرمشاهی سپس عدم تعامل و مشارکت راهبردی بین شرکت‌های بزرگ و متقدم و شرکت‌های نوپای نوآور را یکی از حیاتی‌ترین موانع رشد و ارتقای هر دو سمت عرضه و تقاضا فناوری عنوان کرد و گفت که این مرکز به دنبال برقراری تعامل میان این دو بخش است. او در ادامه به بهبود 20 رتبه‌ای جایگاه ایران در شاخص سهولت کسب و کار، دسترسی‌پذیری بازار 500 میلیارد دلاری دانش پایه تا سال 1404و کسب رتبه زیر 30 در شاخص جهانی نوآوری و رتبه زیر 50 در شاخص جهانی کارآفرینی در چشم‌انداز فعالیت این مرکز اشاره کرد.

سرپرست مرکز نوآوری و تحول دیجیتال اتاق تهران با بیان اینکه شعار مدیریت نوآفرینی به عنوان ماموریت این مرکز با معرفی 13 کلان برنامه در زیر مجموعه آن انتخاب شده افزود: ما به دنبال آن هستیم که این 13 برنامه به پروژه‌های اجرایی با رویکرد نوآوری کسب و کارهای نوپا و تحول در کسب وکارهای متقدم تبدیل شود.

 او در ادامه به نحوه حکمرانی مرکز نوآوری اتاق تهران اشاره کرد و گفت: در خدمات مرکز از تمامی ظرفیت‌های داخلی اتاق و اعضای آن استفاده حداکثری می‌شود. به هیچ وجه خدماتی که در اعضای اتاق تهران قابلیت ارایه وجود دارد به صورت مکرر تولید نمی‌شود و رقابت با کسب و کار اعضای اتاق خط قرمز ارایه خدمات مرکز است. ظرف سه سال نیز مرکز خودگردان شده و بدون وابستگی به بودجه دریافتی از اتاق تهران خدمت‌رسانی خواهد کرد. (متن کامل این گزارش اینجا قابل مشاهده است)

 در ادامه این جلسه، فرزین فردیس با تاکید بر اینکه مرکز نوآوری و تحول دیجیتال اتاق تهران به دنبال برقراری تعامل میان شرکت‌های متقدم و شرکت‌های نوآور کوچک است، ادامه داد: درخواست ما از کمیسیون صنعت و معدن اتاق این است که کمک کند تا تشکل‌های صنعتی در کنار این مرکز قرار گیرند.

در همین حال، مهدی پورقاضی، فعال اقتصادی، به این نکته اشاره کرد که فعالان اقتصادی عمدتا به دنبال کارهایی هستند که نتایج فوری به دنبال داشته باشد. او همچنین گفت که گروه‌های استارت‌آپی بیشتر در حوزه خدمات ظهور کرده و شاید افرادی که دارای تخصص نوآوری در صنعت هستند، اندک باشد. او در ادامه با اشاره به اینکه همواره نمی‌توان از گروه‌های نوآور بیرونی در صنعت بهره گرفت از ضرورت آموزش کارکنان سازمان‌ها برای سوق دادن سازمان به سمت نوآوری سخن گفت.

فردیس هم به این نکته اشاره کرد که اگر عمده استارت‌آپ‌هایی که شناخته شده‌اند در حوزه خدمات هستند این بدان معنا نیست که تعداد و ابعاد این استارت‌آپ‌ها بیشتر است. حال آنکه تعداد زیادی استارت‌آپ نوآوری صنعتی وجود دارد که به دلیل عدم دسترسی به تریبون شناخته نشده‌اند و مرکز نوآوری اتاق می‌خواهد این شرکت‌های نوآور را به صنایع معرفی کند.

او سپس به انتشار اطلس فناوری‌ها و ایده‌های فناورانه در برخی بخش‌های صنعتی که از سوی معاونت علمی فناوری ریاست‌جمهوری صورت گرفته اشاره کرد و عنوان کرد که بخشی از این شرکت‌های نوآور در این اطلس معرفی شده‌اند که باید در اختیار بنگاه‌ها قرار گیرد.

آینده لزوما امتداد گذشته نیست

شهاب جوانمردی، دیگر نایب‌رئیس کمیسیون اقتصاد نوآوری و تحول دیجیتال نیز در این جلسه گفت: برای آنکه بتوانیم یک گام به پیش برانیم باید یک سری باورها و نگرش‌ها را تغییر دهیم. نکته حائز اهمیت آن است که عمده مشاغلی که در30 سال آینده برقرار خواهد بود، هنوز شکل نگرفته‌اند بنابراین ما یک زمین بکر با قابلیت رقابت‌پذیری بالا در اختیار داریم که اگر نگرش‌ها را تغییر دهیم و گرفتار مسایل امروز نشویم، می‌توانیم رقابت‌پذیری را در سطح بالایی محقق کنیم. شیوع ویروس کرونا انسان‌ها را درگیر این تلنگر کرد که آینده، امتداد گذشته نیست.

هم‌چنین فرزین فردیس در ادامه به ضرورت برگزاری جلسات سخنرانی معکوس با همکاری چند تشکل منتخب و علاقه‌مند به منظور استخراج نیازهای فناورانه و مسایل اساسی صنایع در راستای ایجاد ارزش افزوده، طراحی شاخص‌ها، برنامه‌های عملیاتی و ارائه راهکار تاکید کرد. در همین حال، زهره‌وندی با اقبال از پیشنهادات ارائه شده، اعلام کرد که سندیکای صنایع آسانسور و پله‌برقی ایران آمادگی دارد در کنار مرکز نوآوری و تحول دیجیتال اتاق تهران قرار گیرد.

 بر این اساس، پس از اعلام آمادگی برخی از اعضای تشکل‌ها از جمله سندیکای صنعت برق، سندیکای صنایع آسانسور و پله برقی ایران و انجمن ملی صنایع پلیمر ایران مقرر شد، جلسات سخنرانی معکوس با همکاری این تشکل‌ها برای شناسایی نیازهای فناورانه آن‌ها، در دستورکار مرکز نوآوری و تحول دیجیتال اتاق تهران قرار گرفته و نتایج اقدامات انجام شده طی 3 ماه آتی به اطلاع دو کمیسیون برسد.

منبع:اتاق بازرگانی تهران