پاسخ به 3 سؤال درباره رتبه کسب وکاری ایران

پاسخ به 3 سؤال درباره رتبه کسب وکاری ایران

محمدرضا نجفی منش

گزارش بانک جهانی از فضای کسب‌وکار کشور در اکتبر سال جاری میلادی منتشرشده است و این گزارش جدید نشان می‌دهد که ایران ازنظر فضای کسب‌وکار و فرصت‌های برابر برای راه‌اندازی کسب‌وکار دو نمره تنزل رتبه داشته است. در گزارش سال گذشته این سازمان اقتصادی، رتبه ایران 118 و مجموع نمره ایران 57.8 اعلام‌شده بود که در گزارش جدید باوجود افزایش نمره ایران یعنی 57.26، رتبه ایران به 120 نزول پیداکرده است. به نظر می‌رسد باوجود نزول رتبه ایران در این گزارش قدر مطلق ما از امتیازات 10 شاخص موردنظر این گزارش که هرکدام 10 امتیازدارند بهبود پیداکرده است هرچند این بهبود را جزئی در نظر بگیریم.

به‌طورکلی چند سؤال درباره تنزل رتبه ایران در این گزارش مطرح است. سؤال اول این است که چرا رتبه ایران باوجود اقدامات انجام‌شده  در 10 شاخص موردنظر بانک جهانی کاهش‌یافته است؟ این سؤال را باید با در نظر گرفتن اصل رقابت بین کشورها در بهبود فضای کسب‌وکار پاسخ داد. درواقع تنزل رتبه ایران در این گزارش ناشی از بی‌عملی ما نیست بلکه عملکرد دیگر کشورها برای کسب جایگاه بهتر ازنظر این 10 شاخص باعث شده است نسبت به 190کشور دیگر این گزارش جایگاه 120 را کسب کنیم. درواقع حرکت ما نسبت به دیگر کشورها در اصلاح شاخص‌های موردنظر گزارش کندتر و حرکت دیگر کشورها سریع‌تر است.

سؤال دوم این است که چرا حرکت ما در اصلاح شاخص‌های کسب‌وکار کند است؟ پاسخ این سؤال را باید در اراده دستگاه‌های ذی‌ربط و هماهنگی آن‌ها جست‌وجو کرد. کار به وزارت اقتصاد و دارایی سپرده‌شده است و این وزارت خانه هم هماهنگی‌های لازم برای بهبود شاخص‌ها را انجام نداده است. این در حالی است که بسترها برای ارتقای نمره ایران فراهم است.

سؤال سوم درباره یکی از مهم‌ترین اقدامات ایران برای بهبود فضای کسب‌وکار یعنی پنجره واحد است. این اقدام چقدر می‌تواند در بهتر شدن اوضاع مؤثر باشد؟ ازنظر من پنجره واحد یکی از مؤثرترین اقدامات ماست اما عملیاتی شدن طرح‌ها و اقدامات یک‌طرف است و نتیجه دادن آن‌طرف دیگر. برای نتیجه دادن هرکدام از این طرح‌ها باید نزدیک به یک سال صبر کرد تا این اقدامات اثرش را برای فضای کسب‌وکار نشان دهد.

نکته مهمی که باید در مورد بهبود فضای کسب‌وکار در نظر داشت این است که ارتقای رتبه ایران در گزارش بانک جهانی کار سختی نیست. نمره ما از 10 شاخص 57 است و با امتیاز اولین کشور در این گزارش یعنی 83 فاصله زیادی نداریم.  اگر بتوانیم در هرکدام از این 10 شاخص، 2 امتیاز  بیشتر کسب کنیم در گزارش‌های بعدی بانک جهانی در بین 50 کشور اول جهان ازنظر فرصت‌های برابر برای کسب‌وکار قرار می‌گیریم.

منبع:اتاق بازرگانی تهران