سی و یکمین نشست کمیسیون صنعت و معدن اتاق بازرگانی تهران

سی و یکمین نشست کمیسیون صنعت و معدن اتاق بازرگانی تهران

نمایندگان بخش خصوصی در نشست کمیسیون صنعت و معدن اتاق بازرگانی تهران با اشاره به کمبودها و کاستی‌های موجود در شهرک‌های صنعتی، عنوان کردند بهتر است در شرایط کنونی شهرک صنعتی جدیدی راه‌اندازی نشود و تمرکز دولت و سازمان شهرک‌های صنعتی روی برطرف کردن مشکلات شهرک‌های موجود باشد.

سی و یکمین نشست کمیسیون صنعت و معدن اتاق تهران به بررسی مسایل و مشکلات شهرک‌های صنعتی اختصاص یافت. این موضوع به بهانه انتصاب محسن صالحی‌نیا، عضو دولتی هیات نمایندگان اتاق تهران، به ریاست سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی در دستور کار اعضای کمیسیون صنعت و معدن اتاق تهران قرار گرفت تا برنامه‌های این سازمان در دور جدید مورد نقد و بررسی قرار گیرد. در این نشست که صالحی‌نیا نتوانست شخصاً در آن حضور یابد، معاونان سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی حضور یافتند تا در مورد آنچه سازمان انجام داده و در نظر دارد انجام دهد، سخن بگویند. در این نشست نمایندگان هیات مدیره تعدادی از شهرک صنعتی استان تهران، نبود زیرساخت مناسب در شهرهای موجود و در عین حال تلاش دولت برای توسعه فیزیکی شهرک‌ها در سطح کشور را مورد انتقاد قرار دادند.

 استقبال جوان‌ها از انتخابات اتاق‌های بازرگانی

در ابتدای این جلسه برخی از مهمترین اخبار دو هفته اخیر مورد بررسی قرار گرفت و پس از آن محمدرضا فیاض، مشاور وزیر صنعت، معدن و تجارت، که به نمایندگی از وزیر در انجمن نظارت بر نهمین دوره انتخابات اتاق‌های بازرگانی سراسر کشور حضور دارد، گزارشی از روند برگزاری این انتخابات ارائه کرد و گفت: در 34 اتاق سراسر کشور، ثبت نام نامزدها در چهار گروه بازرگانی، صنعت، معدن و کشاورزی صورت گرفته است و در 13 استان، ریاست هیات نظارت بر انتخابات بر عهده بخش خصوصی بوده و در21 استان، مدیران صمت، به ریاست هیات نظارت گمارده شده‌اند.

 او عنوان کرد که تاکنون جز مساله کارت‌های یک‌بار مصرف که در حال پیگیری و حل شدن است، مشکل دیگری در روند انتخابات مشاهده نشده است. فیاض در ادامه به میزان اقبال فعالان اقتصادی به نامزد شدن در انتخابات اشاره کرد و گفت: از نظر استقبال عمومی، نامزدهای عضویت در هیات نمایندگان اندکی کمتر از دوره گذشته است. در برخی از استان‌ها، برخی چهره‌های سرشناس ثبت نام نکرده‌اند اما خوشبختانه جوانان تازه‌نفس، استقبال خوبی از این انتخابات به عمل آورده‌اند.

او در ادامه به مسایل خودروسازان پرداخت و گفت: از اردیبهشت سال جاری، با توجه به جهش قیمت ارز، خودروسازان از ناحیه افزایش قیمت‌ها تحت فشار قرار گرفتند و متحمل زیان شدند. اما اکنون مجوز افزایش قیمت برخی محصولات صادر شده و مقرر شده است که قیمت خودروهای مشمول در شورای رقابت تعیین شود و خودروهای غیرمشمول نیز با قیمتی معادل 5 درصد کمتر از حاشیه بازار به فروش برسد.

این عضو کمیسیون صنعت و معدن اتاق تهران ادامه داد: تثبیت مصنوعی قیمت خودرو زیان هنگفتی به خودروسازان تحمیل کرد. چنانکه گویی شرکت‌های خودروسازی در ازای فروش دو خودرو، یک خودرو نیز به صورت رایگان به دلالان اعطا ‌می‌کردند. اما در کنار خودروسازان اصلی، 7 شرکت خودرویی هم وجود دارد که 10 برابر ظرفیت واردات‌شان پیش‌فروش کرده‌اند. در مورد این مساله، البته پرونده‌هایی نیز در قوه قضاییه گشوده شده و باید ببینیم قوه قضاییه، چه تصمیمی خواهد گرفت.

تاسیس بیش از 800 شهرک صنعتی در کشور

در ادامه این جلسه، بررسی دستور اصلی این نشست، یعنی عملکرد سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی، آغاز شد. در ابتدا، اصغر مصاحب، یکی از نمایندگان این سازمان، اهم فعالیت‌های حمایتی و توسعه‌ای سازمان صنایع کوچک را برشمرد و گفت: شناسایی 433 خوشه کسب و کار، اتمام 94 پروژه خوشه کسب و کار و حمایت از توسعه 31 پروژه توسعه خوشه‌ای توسط سازمان انجام گرفته است. در عین حال، بهره‌برداری از شش شهرک فناوری، 36 مرکز خدمات کسب و کار، ایجاد و توسعه 14 فن‌بازار منطقه‌ای و مراکز مبادله فناوری و برنامه‌ریزی،  و هم‌چنین سازماندهی و راه‌اندازی 21 کلینیک کسب و کار در استان‌ها از دیگر اقدامات حمایتی است.

 مصاحب همچنین به تصویب 983 و بهره‌برداری 807 شهرک و ناحیه صنعتی نیز به عنوان اهم فعالیت‌های این سازمان اشاره کرد. او سپس از فعالیت 2 هزار واحد صنعتی صادراتی در شهرک‌ها و نواحی صنعتی با میزان صادرات 4 میلیارد دلار خبر داد و گفت: سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی از تشکیل60 کنسرسیوم صادراتی در حوزه‌های صنایع غذایی و خشکبار، محصولات پلاستیک، سنگ، پوشاک، کفش با 76 میلیون دلار صادرات حمایت کرده است. در عین حال، کمک به اعزام هیات‌های تجاری به بازار‌های هدف در راستای توسعه بازار بنگاه‌های کوچک و متوسط نیز صورت گرفته است.

او با بیان اینکه سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی از حضور 31 هزار و 260 واحد صنعتی جهت شرکت در نمایشگاه‌های داخلی و خارجی حمایت کرده است، گفت: اکنون 204 سرمایه‌گذار خارجی با اشتغال17 هزار و 10 نفر و سرمایه‌گذاری 2 میلیارد دلار در شهرک‌های صنعتی فعالیت ‌می‌کنند.

 این کارشناس سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی درباره وضعیت ایجاد و توسعه امکانات زیربنایی در شهرک‌ها توضیح داد: برای 801 شهرک و ناحیه صنعتی به میزان 15 هزار لیتر در ثانیه آب تامین شده است. همچنین به 818 شهرک و ناحیه صنعتی به میزان 9 هزار مگاوات برق‌رسانی صورت گرفته و گازرسانی به 590 شهرک، تامین تلفن ثابت برای 749 و تامین فیبر نوری برای 362 شهرک و ناحیه صنعتی انجام گرفته است.

 او در ادامه به سایر فعالیت‌های این سازمان اشاره کرد و گفت: سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی برای حمایت و تسریع در شناسایی محصولات و صادرات بنگاه‌های کوچک و متوسط، دو موضوع ایجاد تشکل شرکت‌های مدیریت صادرات و ارائه لایحه حمایت از شرکت‌های مدیریت صادرات را با هماهنگی سازمان توسعه تجارت مورد تاکید قرار داده و هم اکنون موضوع تشکیل انجمن تخصصی شرکت‌های مدیریت صادرات در اتاق بازرگانی ایران مطرح و امور تشکل‌ها با ایجاد تشکل تخصصی شرکت‌های مدیریت صادرات موافقت کرده است و موضوع باید در شورای راهبردی اتاق ایران مطرح و مصوب شود. ضمن این که امیدواریم این اقدام مورد حمایت اتاق بازرگانی تهران نیز قرار گیرد.

عدم پایبندی به تعهدات زیرساختی

پس از ارائه این گزارش، نوبت به فعالان اقتصادی رسید تا دیدگاه‌های خود را درباره وضعیت شهرک‌های صنعتی بیان کنند. مسعود شنتیایی، عضو کمیسیون صنعت و معدن اتاق تهران و فعال در شهرک صنعتی پرند با انتقاد از اینکه شرکت شهرک‌های صنعتی به تعهدات قراردادی خود در زمینه ایجاد زیرساخت‌ها پایبند نبوده است، ادامه داد: شهرک صنعتی پرند از سال 1384 شروع به فعالیت کرده است و فعالان بخش خصوصی تاکنون چندین برابر مقدار سرمایه‌ای که برای خرید زمین پرداخت کرده‌، برای راه‌اندازی واحد‌های صنعتی خود سرمایه‌گذاری کرده‌اند اما دولت تعهدات زیرساختی خود در زمینه آب و فاضلاب را ایفا نکرده است. در حالی که پول ایجاد این امکانات از سوی واحدهای صنعتی پرداخت شده است.

شنتیایی افزود: بهتر است دولت پیش از توسعه شهرک‌های جدید، زیرساخت‌های مورد نیاز برای شهرک‌های موجود را تکمیل کرده و بعد فروش زمین را آغاز کند. عدم تکمیل پروژه‌های موجود و ایجاد شهرک‌های جدید به منزله هدر دادن منابع ملی است.

محمدرضا زهره‌وندی، نایب رییس این کمیسیون نیز با اشاره به گزارش ارائه شده این پرسش را مطرح کرد که سرمایه‌گذاری خارجی دو میلیارد دلاری در شهرک‌ها چه زمانی صورت گرفته است و آمارهای ارائه شده مربوط چه دوره‌ای است؟

واحدهای صنعتی معطل برق هستند

محسن مولایی، عضو هیات مدیره شرکت خدماتی شهرک صنعتی عباس‌آباد نیز با بیان اینکه شرکت شهرک‌های صنعتی کشور از عدم پایداری مدیریتی رنج ‌می‌برند، ادامه داد: بوی فاضلاب در شهرک صنعتی عباس‌آباد شرایط بغرنجی را ایجاد کرده است. در عین حال، 24 واحد صنعتی معطل تامین برق هستند. به ما ‌می‌گویند، اگر روزی رییس‌جمهوری از این منطقه عبور کند و اعتباری تخصیص پیدا کند، مشکل برق عباس‌آباد نیز حل می‌شود.

 او با اشاره به اینکه واحد‌های کوچک و متوسط صنعتی، بار بخش بزرگی از اشتغال را به دوش ‌می‌کشند، افزود: اما با وجود این درجه اهمیت، معاونِ معاونِ وزیر مسئول این بخش است. ضمن آنکه به نظر ‌می‌رسد بی‌ثباتی مدیریتی در شرکت شهرک‌های صنعتی ناشی از عدم تمرکز و توجه دولت به این بخش است.

انتظارات برای تامین امکانات محقق نشده است

مهدی پورقاضی، رییس کمیسیون صنعت و معدن اتاق تهران هم در ادامه این نشست گفت: مدیران صنعتی که واحد‌های خود را در شهرک‌ها مستقر کرده‌اند، انتظار دارند حداقلی از امکانات نظیر آب، برق و سیستم فاضلاب را در اختیار داشته باشند. این انتظارات اما محقق نشده است. در واقع، گزارش‌های ارائه شده، پز قشنگی دارد اما واقعیت این نیست و واحدهای صنعتی از نظر دسترسی به ابتدایی‌ترین نیازها در مضیقه‌اند.

دولت از ایجاد شهرک‌های جدید اجتناب کند

درخواست سیروس کوهی، عضو هیات مدیره شهرک صنعتی پایتخت نیز این بود که دولت از ایجاد شهرک‌های جدید صنعتی اجتناب کند و اگر نمایندگان مجلس برای ایجاد شهرک‌ها فشار ‌می‌آورند، زیر بار این فشار‌ها نروند. او افزود: اکنون در شهرک صنعتی پایتخت، قریب 200 واحد صنعتی با کمتر از 30 درصد ظرفیت خود فعالیت ‌می‌کنند.

کوهی با بیان اینکه دولت در جانمایی شهرک‌ها نیز باید درست عمل کند، ادامه داد: شهرک صنعتی پایتخت، بیش از20 سال است که درگیر مساله دو استانی بودن است؛ گاهی جزو استان تهران و گاه جزو استان سمنان در نظر گرفته ‌می‌شود و این مساله، منجر به سردرگمی صنعتگران شده است. عدم ثبات مدیریتی نیز یکی از دیگر از چالش‌های این حوزه است و تا مدیری به زیرو بم شهرک‌ها آشنایی پیدا ‌می‌کند، دچار تغییر ‌می‌شود.

حفاظت و بازارسازی به جای توسعه فیزیکی شهرک‌ها

در ادامه این جلسه، محمدرضا رضوی، رییس سابق سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی با بیان اینکه سازمان صنایع کوچک به شدن تحت تاثیر مسایل سیاسی است، ادامه داد: در ایران با 80 میلیون جمعیت حدود 900 شهرک صعنتی تاسیس شده است. در حالی که در کشور کره‌جنوبی با جمعیت 50 میلیون نفری و اقتصاد یک هزار میلیارد دلاری، تعداد شهرک‌های صنعتی به 40 نیز نمی‌رسد.

او گفت: هر معاون وزیری که بر سر کار ‌می‌آید، دستورات توزیعی صادر ‌می‌کند. در حالی که مشتریان شهرک‌ها از امکانات موجود در آنها راضی نیستند و باید در مورد این مساله، یک تدبیر اساسی اندیشیده شود.

 رضوی با اشاره به تلاش دولت برای افزایش بی‌رویه خوشه‌های صنعتی و شرکت‌های مدیریت صادرات گفت: دلیل اصلی ایجاد خوشه‌های صنعتی، رقابتی شدن بنگاه‌های کوچک و متوسط و سوق یافتن آنها به سوی صادرات بود. اکنون دولت برای ایجاد خوشه‌های صنعتی خیز برداشته و از سوی دیگر در صدد ایجاد شرکت مدیریت صادرات است. خوشه صنعتی به معنای تجمع واحد‌های صنعتی رقابت‌پذیر است که صادرات نیز انجام ‌می‌دهند. ایجاد شرکت مدیریت صادرات توسط دولت به این معناست که این واحد‌ها کارکرد خوشه صنعتی را ندارند و این جز افزایش بوروکراسی نتیجه دیگری در برندارد.

 او بر این عقیده بود که مدیریت واحد‌های کوچک و متوسط نیازمند جراحی است. رضوی خطاب به مدیران سازمان صنایع کوچک توصیه کرد: منابع‌تان را از بخش توسعه به حوزه حفاظت، بازارسازی و ایجاد ارتباط میان واحد‌ها بازگردانید تا بنگاه‌های صنعتی موجود پابرجا بمانند.

مسعود لطفی، عضو هیات مدیره شهرک سالاریه هم گفت: ما آنچه که در گزارش سازمان آمده بود را در شهرک‌ها مشاهده نمی‌کنیم. در حال حاضر نیز 5 شهرک در اطراف شهرک سالاریه وجود دارد که همه با 30 الی 40 درصد ظرفیت‌شان فعالیت ‌می‌کنند.

حبیب‌الله انصاری، دبیر انجمن صنایع لوازم خانگی، یکی از چالش‌های عمده صنعتگران در شهرک‌های صنعتی را نبود زیرساخت به رغم پرداخت هزینه عنوان کرد و عدم تامین آب به ویژه در تابستان، نبود سیستم حمل و نقل در شهرک‌ها، نبود درمانگاه و نبود رابطه ارگانیک میان شهرک‌های صنعتی و مراکز علمی را از مشکلات زیرساختی فعالان اقتصادی خواند.

بیم و نگرانی صاحبان صنعت

ابوالقاسم بادپری، رییس هیات مدیره شهرک نصیرآباد نیز از حلقه مفقوده میان صاحبان بنگاه‌هاي صنعتي و قانونگذاران و مسئولان دولتی سخن گفت و افزود: ما به مسئولانی نیاز داریم که کشور را از این بحران نجات دهند و در صنعت برای سرمایه‌گذاری انگیزه ایجاد کند. اما صنعتی که بخشی از اشتغال را به دوش ‌می‌کشد، اکنون با بیم و نگرانی مواجه است. اکنون باید از سازمان صنایع کوچک پرسید که چه برنامه درازمدتی برای ایجاد هماهنگی و ایجاد انگیزه برای واحد‌های صنعتی دارند.

غلامحسین ‌هاشمیه، مدیرعامل شهرک صنعتی سالاریه نیز خواستار اولويت‌بندي یا زمان‌بندي مشخص توسط شركت شهرك‌ها جهت پاسخگویی به تعهدات و تکمیل زیرساخت‌های مورد نیاز شهرک‌های صنعتی شد.

 هم‌چنین مرتضی اسلام‌زاده، عضو هیات مدیره شهرک صنعتی عباس‌آباد از لزوم حمایت اتاق بازرگانی از واحدهای تولیدی پیرامون اصلاح ماده 38 قانون مالیات بر ارزش افزوده و نيز اجرايي شدن تبصره 2 ماده 6 قانون ششم توسعه در خصوص اختصاص بخشي از ماليات بر ارزش افزوده به واحدهاي توليدي مستقر در شهرك‌ها از طریق تعامل با وزارت کشور و شهرداری‌ها سخن گفت.

نفر، عضو هیات مدیره شهرک خوارزمی نیز خواستار پیگیری قاطعانه اجرای تعهدات سازمان‌های خدمات‌رسان نظیر آب و فاضلاب و مخابرات در شهرک‌ها توسط سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی شد.

با محدودیت‌های بودجه‌ای مواجه هستیم

در ادامه فتحعلي محمدزاده، معاون فنی سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی با اشاره به اینکه این سازمان در دو بال سخت‌افزاری و نرم‌افزاری فعالیت دارد، ادامه داد: سازمان به هیچ عنوان فروشنده زمین نیست و مبالغ دریافتی از متقاضیان، بابت حقوق انتفاع و بهره‏برداری و خدمات عرضه شده صرف ‌می‌شود؛ چرا که زمین واگذار شده از اراضی دولتی است و در محاسبات سازمان، قیمت زمین صفر درنظر گرفته ‌می‌شود.

او در واکنش به انتقادات مطرح شده، بابت کوتاهی‌های صورت گرفته عذرخواهی کرد و گفت: هزینه‏های تأمین زیرساخت‌های موردنیاز شهرک‌های صنعتی بسیار بالا بوده که توسط سازمان‌های ذی‌ربط در ساير ارگان‌ها و سازمان‌ها و نه سازمان شهرك‌ها تعیین و دریافت ‌می‌شود. ما با محدودیت‌هایی مواجه هستیم که یک‌تنه نمی‌توانیم بر آنها فائق بیاییم.

 محمدزاده افزود: بارها با وزیر نیرو مکاتبه کرده‌ایم که برق شهرک عباس‌آباد دارای مشکل است، دستور پیگیری صادر شده اما این پیگری‌ها هنوز به نتیجه نرسیده است. با این وجود باید بگویم که ما حداقل‌ها را در شهرک‌ها ایجاد کرده‌ایم.

 در ادامه سایر معاونان سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی نیز توضیحاتی مبنی بر اینکه این سازمان از بودجه دولتی ارتزاق نمی‌کند و منابع آن از محل حق انتفاع صنایع حاضر در شهرک‏های صنعتی تأمین ‌می‌شود، ارائه کردند و در نهایت مقررشد، مسائل و مشکلات زیرساختی شهرک‌های صنعتی در جلسه گسترده‏تری با حضور نمایندگانی از کلیه وزارتخانه‌ها و سازمان‌های مربوطه از جمله وزارت نیرو، سازمان محیط زیست، مخابرات و .... مطرح و مورد پیگیری قرار گیرد.

منبع:اتاق بازرگانی تهران