کمیسیون انرژی و محیط‌زیست اتاق تهران
کمیسیون انرژی و محیط‌زیست اتاق تهران
رویکرد پیچیدگی اقتصادی در تنوع‌پذیری محصولات پتروشیمی کشور و بررسی اینکه ایران در کدام محصولات در این صنعت، ظرفیت تولید محصول پیچیده با رقابت‌پذیری بالا را دارد، موضوعی بود که در سی‌و‌هفتمین نشست کمیسیون انرژی و محیط‌زیست اتاق تهران به آن پرداخته شد.
طی چند ماه اخیر، این موضوع برای دومین بار در این کمیسیون مورد نقد و بررسی قرار گرفت و فعالان اقتصادی در حوزه انرژی به دنبال آن هستند تا طی هم‌فکری با محققان و اندیشمندان این عرصه، برای این پرسش، پاسخی عملی بیابند که چرا ایران باید به سمت تولید محصولات پیچیده برود.
اعضای کمیسیون انرژی و محیط‌زیست اتاق تهران در سی‌و‌هفتمین جلسه این کمیسیون و آخرین نشست در سال جاری، به بررسی مطالعه و پژوهشی پرداختند که پیش از این نیز به دلیل اهمیت آن، در نشست دیگری این تحقیق را با حضور محققان آن، مورد تحلیل و واکاوی قرار داده بودند.
در این نشست، موضوع «کاربرد رویکرد پیچیدگی اقتصادی در تنوع‌پذیری صنعت پتروشیمی» از سوی بهروز شاهمرادی، عضو هیات علمی مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور مورد نقد و بررسی قرار گرفت. به گفته شاهمرادی، او و همکارانش در این مرکز از سال 1392 روی موضوع پیچیدگی اقتصادی با رویکرد تولیدات در ایران، تحقیق کرده‌اند که نتیجه این مطالعه، کاربرد این شاخص در تنوع‌پذیری محصولات پتروشیمی است.
بر اساس این پژوهش، بهروز شاهمرادی و همکارانش با بررسی روی محصولات مرز قابلیت‌های فناورانه ایران و قیاس آن در تجارت جهانی و منطقه، وضعیت و جایگاه ایران در صادرات عمده محصولات پتروشیمی و شیمیایی با رویکرد پیچیدگی اقتصادی را مورد بررسی قرار داده‌اند و در نهایت به این نتیجه رسیده‌اند که کدام محصولات از صنعت پتروشیمی و شیمیایی ایران، باید در اولویت تولید قرار گیرد.
بر اساس این مطالعه علمی، علاوه بر بررسی محصولات و تولیدات دارای پیچیدگی بالا در این صنعت، جایگاه کشورهای رقیب ایران در بازارهای جهانی نیز مورد مطالعه قرار گرفته و هفت محصول تولیدی ایران در صنعت پتروشیمی به عنوان اولویت‌ها در این بخش معرفی شده‌است. همچنین در مطالعه تحقیقی شاهمرادی و گروه همکارانش، ده محصول دارای بیشترین مقدار شاخص پیچیدگی اقتصادی در میان محصولات محصولات شیمیایی تعیین و معرفی و تلاش شده‌است تا بر اساس آن، استراتژی‌های اولویت‌بندی صنایع به دست آید.
این تحقیق همچنین نشان می‌دهد که محصول نفت از پایین‌ترین پیچیدگی برخوردار است در حالی که محصولاتی مانند ماشین‌آلات و تولیدات شیمیایی دارای بالاترین پیچیدگی هستند.
این در حالی است که بر اساس این تحقیق، کشورهای ایالات متحده آمریکا، چین، آلمان، بلژیک، کره‌جنوبی، هلند، ژاپن، فرانسه، عربستان و سنگاپور در میان ده کشور عمده صادرکننده فرآورده‌های پتروشیمی در رویکرد پیچیدگی اقتصادی قرار دارند و ایران در جایگاه 27 است.
مطالعه پژوهشی عضو هیات علمی مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور نشان می‌دهد که طی دهه‌های اخیر، کشورهایی به مانند ژاپن، سنگاپور، کره و چین، به سمت تولید محصولات پیچیده گام برداشته و امروز تمرکز این کشور بر تولید این محصولات است که رقبای اندکی نیز در جهان دارند. به گفته شاهمرادی، برای تببین استراتژی پیچیدگی اقتصادی بالا برای ایران و ، باید بررسی کرد که کدام محصولات به ایران از نظر قابلیتی و زیرساختی نزدیک است و باعث پیچید‌ه‌تر شدن و سودآوری بالاتر برای کشور می‌شود و در نهایت باعث می‌شود که دستیابی به محصولات دیگر برای کشور فراهم شود.
به گفته وی، ایران با در اختیار داشتن سهم 0/7 درصدی از صادرات پتروشیمی در جهان، 35 محصول را با رقابت‌پذیری بالا صادرات می‌کند در حالی که کشوری مانند کره‌جنوبی، با سهم 5/9 درصدی، تنوع محصولات صادراتی پتروشیمی این کشور 140 محصول است.
پس از ارائه این بسته مطالعاتی و بحث و گفت‌و‌گوی اعضای کمیسیون انرژی و محیط‌زیست اتاق تهران روی آن، مقرر شد تا طی هم‌فکری بیشتر میان کمیسیون و گروه تحقیقاتی این مطالعه در مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور، بررسی جامعی روی تنوع‌پذیری تولیدات ایران در صنعت پتروشیمی صورت گرفته و به عنوان سندی قابل اتکا و علمی، به مراجع تصمیم‌گیر در کشور ارائه شود.
منبع:اتاق بازرگانی تهران
یک نظر اضافه کنید
شماره موبایل شما منتشر نخواهد شد.پر کردن فیلد های ستاره دار اجباری است.*
امتیاز شما